Jemen 1997 Foto’s


Typische huizen in de oude stad van Sana’a.
Traditionele huizen in Sana’a, bij bewolkt weer.
Traditionele hoge huizen in Sana’a, de hoofdstad van Jemen.
Sfeerbeeld in de oude stad van Sana’a.

 
Nov.: 19, 23, 27. Dec.: 01, 05, 09, 13, 17, 21, 25, 29. Jan.: 02.


Huis in de oude stad van Sana’a, de hoofdstad van Jemen.
Het dendritisch drainagepatroon van het landschap van de zogenoemde ‘Yool’ kenmerkt de Hadramaut. Dit is een foto die ik vanuit het vliegtuig nam vanuit Sana’a op weg naar Say’un.
Gasr al-Goebba-hotel te Tarim. Mijn ‘residentie’ in het voorjaar van 1996 en ook dit jaar, 1997.
Dit is het dakterras dat bij mijn kamer in het Gasr al-Goebba-hotel hoort. Mijn kamer ligt achter de doeken, maar tussen de kamer en de doeken is nog voldoende ruimte is om te werken. Daar staat een tafel, waaraan ik mijn administratieve taak kan verrichten.

 


Dit is wat zich achter de doeken bevindt, die op de dia van gisteren te zien waren. Dit is mijn werkplek op het terras dat bij mijn kamer hoort, maar dus in de ruimte tussen mijn kamer en genoemde doeken, die overdag mijn werkplek voor de ‘koperen ploert’ moeten beschermen. Deze dia is in de avond genomen, want de lamp brandt. Op de tafel mijn Toshiba-laptop en links ernaast de temperatuurmeter die tot op een tiende graad nauwkeurig meet. Hier werkte ik vaak tot in de kleine uurtjes aan de Access-database voor de Ahgaf-bibliotheek.
Het Gasr al-Goebba-hotel in Tarim op de achtergrond en het zwembad op de voorgrond.
vlnr.: Husayn al-A, receptionist, de Bawwab, Mansoer, Salim al-T, receptionist. Een mij onbekende man. (Vermoedelijk uit Noord-Jemen, gezien zij n kledingstijl.)
In de circkel is het Gasr al-Goebba-hotel te zien. De foto is genomen vanaf de Yool, die vanuit mijn kamer zichtbaar is en die ik met enkele vrienden op 14 december 1997 zal bezoeken. De dia is dus ook op die datum gemaakt. De Yool achter het hotel bezocht ik samen met een chauffeur op 31 mei 1996. Het dorp dat op de dia te zien is, is een wijk van Tarim en heet Aydied. De weg naar het stadje Tarim liep ik iedere werkdag ’s ochtends, maar terug, rond het middaguur, nam ik meestal taxi, omdat dan de zon op zijn hoogste punt stond en de temperatuur vaak rond de 40C lag.

 


De omgeving van het Gasr al-Goebbahotel in noordoostelijke richting. Achter deze ‘berg’ ligt Tarim. De bebouwing is van de wijk Aydid. Aydid is vele malen groter dan Tarim. Links is nog een stukje te zien van de weg die ik iedere werkdag ’s ochtends liep, naar de Ahgaaf-bibliotheek. (Dit is een dia die ik in het voorjaar van 1996 maakte, toen ik de eerstre keer in Hadramaut was.)
Overzicht van de stad Tarim. Links in beeld zijn twee hoge minaretten te zien. De linkse van die twee is van de Grote Moskee van Tarim en onder het dak is de Ahgaafbibliotheek gevestigd. Deze moskee is gebouwd van steen. De rechtste lange minaret is de minaret is de Mihdaar, van de gelijknamige moskee. Deze minaret is geheel van leem gebouwd. (Mudbrick) Overigens wordt deze minaret in Wikipedia al-Muhdar (=Moehdar) genoemd, maar de naam is toch echt ‘Mihdaar’. Op YouTube zijn onder het zoekwoord Tarim zijn links en rechts prachtige videobeelden van Tarim te zien.
Timmerman Awad (in 1996) aan het werk bij het vervolmaken van de nieuwe traditionele toegangsdeur van de Ahgaafbibliotheek. De persoon op de achtergrond is een medewerker van de bibliotheek die me naar de werkplaats van Awad begleidde.
Een impressie van Qabr al-Nabi Hoed, een dorp ten oosten van Tarim en een bedevaartsoord voor de profeet Hoed. (Foto: 19 april 1996.)

 
Nov.: 19, 23, 27. Dec.: 01, 05, 09, 13, 17, 21, 25, 29. Jan.: 02.


Een moskee in Tarim, één van de 365 die het stadje rijk is. Deze is, evenals zoveel gebouwen in Tarim geheel van leem gebouwd. In de bogen van het portaal is te zien hoe dik de muren moeten zijn om de constructie zonder instortingsgevaar te dragen. De witte kalk, die over de leem is aangebracht heet Nurah en kan, wanneer binnen gebruikt, wel vijftig jaar meegaan. Buiten dient het vooral om de lemen tichels tegen het (sporardisch voorkomende) regenwater te beschermen.
Dit is het ‘ishshah paleis te Tarim. Dit paleis is helemaal van leem gebouwd in een India – Islamstijl (moghul). Tegenwoordig (2017) zijn de kleuren, die hier, op deze dia uit 1997, vaalblauw zijn, weer fel donkerblauw geschilderd.
Deze licht overbelichte dia, gemaakt in 1996, tijdens mijn eerste bezoek aan Tarim geeft een indruk van de indeling al-Ahgaaf-bibliotheek. De kasten met de handschriften staan naast de wand opgesteld. Ik schoot deze dia tijdens het bezoek van de Nederlandse Ambassadeur aan de bibliotheek. De mannen / medewerkers van de bibliotheek zitten schijnbaar niets te doen, maar wachten totdat de Ambassadeur vertrekt, zodat ze weer aan het werk kunen gaan. Links in de hoek zit de heer Husayn al-K. die elke gelegenheid aangreep om de gedrukte boeken, die ook een onderdeel van het Nederlandse geschenk aan de bibliotheek vormden en betrekking hadden op Jemen in het algemeen en de Hadramaut in het bijzonder, te bestuderen. Het meubilair, zoals de tafels links op de achtergrond vormden een deel van het geschenk uit Nederland. De mannen dragen allemaal een sarong (voornamelijk van Indonesische makelij), want dat is de traditionele kleding in de Hadramaut.
Eerstedagenveloppe van 30 november 1996 met bijzondere planten in Jemen. http://www.ohmygosh.on.ca/stamps/yemen/roy96.htm 30 November 1996 Rare Yemeni plants 20 rials – Parodia maasii 50 rials – Notocatus cristata 60 rials – Adenium obessum Socotranumi 70 rials – Dracaena cinnabari 100 rials – Mammillaria erythrosperma Bovenstaande tekst komt van genoemde website, maar komt niet helemaal overeen met de tekst op de postzegels. Postzegel (uiterst links boven): 70 rials. Dracaena cinnabari is een plant die alleen voorkomt op het eiland Socotra voor de kust van Jemen. Hier zijn plaatselijk nog redelijk grote populaties te vinden, met name op de Haghier-bergen en de nabijgelegen kalksteenplateaus. Elders op het eiland zijn nog enige relictpopulaties en de soort is helemaal verdwenen van het westelijk uiteinde van het eiland. Postzegel (vierkant, links boven): 50 rials. Notocatus cristata. (Vermoedelijk gaat het hierbij om een drukfout en moet de naam zijn: Notocactus cristata), maar een plant met slechts deze (eenvoudige) aanduiding is op internet niet bekend. Postzegel (vierkant, rechts boven): 20 rials. Parodia Maasii. Postzegel (vierkant, links beneden): 60 rials. Adenium Obesum Socotranum. Adenium is een geslacht uit de maagdenpalmfamilie (Apocynaceae). De soorten komen voor in Afrika en op het Arabisch Schiereiland. Een bekende soort is de woestijnroos (Adenium obesum). Postzegel (vierkant, rechts beneden): 100 rials. Mammillaria erythrosperma ist eine Pflanzenart aus der Gattung Mammillaria in der Familie der Kakteengewächse (Cactaceae). Das Artepitheton erythrosperma bedeutet mit rotem Samen.

 
 


Er staan niet alleen prachtige paleizen in Tarim, zoals het Qasr ‘Ishshah waarvan ik eergisteren een foto toonde, maar ook krotten. Wanneer zo’n lemen huis niet voortdurend onderhouden wordt stort het op gegeven moment in. Het is per slot van rekening maar modder in de zon gedroogd: mud brick.
Tarim vanaf een heuvel gezien.
Dit is een overzicht van de palmbomenplantage (dadels) waarin ook het Gasr al-Goebba-hotel ligt, links, maar net niet in beeld is. De huizen op de achtergrond horen bij de woonwijk Aydid en Tarim zelf ligt rechts in beeld. De bovenkant van de ‘bergen’ heet ‘Yool’ en bezocht ik op 31 mei 1996. De kijkrichting is naar het noordoosten. De positie vanwaar ik deze foto (dia) maakte is ook vanaf de ‘Yool’, maar op de westelijke zijde.
Het mausoleum van Sjeik Oemar in de Wadi Adm.

 


De pelgrims naar het graf van de profeet Hoed keren terug in Tarim. De mannen die een groene sjerp dragen zijn zogenaamde Sayyid’s. Zoek de vrouwen in dit plaatje.
They bring the action. When you hear this with the club They turn the shit up All eyes on us See the boys of the club They watching us They watching us Everybody of th club All eyes on us All eyes on us They scream and shout, and let it all out We saying, oh wee oh wee oh wee oh The rocks roll, everybody lose control When you hear this of the club They turn the shit up All eyes on us All eyes on us You see them boys of the club They looking at us They scream and shout, and let it all out We saying, oh wee oh wee oh wee oh — Vrij naar ‘Scream & Shout’ van Will.i.am. ft. Britney Spears.
De grafzerk van Sjeik Umar in zijn mausoleum dat we op 12 december jl. bezochten.
Detail van een grafzerk in het mausoleum van Sjeik Oemar, dat we op 12 december jl. bezochten. Het rechter paneel op maximale grootte. Negatieve weergave.

 
Nov.: 19, 23, 27. Dec.: 01, 05, 09, 13, 17, 21, 25, 29. Jan.: 02.


Deze foto (dia) is gemaakt nabij het Mausoleum van Sjeik Oemar, waar we op 12 december jl. waren. In de rode cirkel is de wachttoren te zien vanwaaruit geschoten werd. Helemaal op de voorgrond, langs de onderrand van de dia is het water van de rivier Wadi Adm te zien. Vrijwel alle gewassen, die op de voorgrond en op de verre achtergrond, die groen zijn of een beetje bruin, zijn dadelpalmen.
Dit is een dia van de achterkant van de stad Sibam in de Hadramaut. Gewoonlijk wordt die alleen aan de voorkant gefotografeerd, maar de achterkant is net zo spectaculair.
Ḥuṣn al-Ḵātim be­te­kent ‘af­slui­tend fort’. Het is het fort dat aan het ein­de van de stads­wal (sūr: soer) ligt. Die stads­wal, ook van mud brick, werd ge­bouwd, vol­gens de ge­schie­de­nis­boe­ken, in 1204 AD, maar werd daar­na ge­re­geld neer­ge­haald en weer op­nieuw op­ge­trok­ken. Er wa­ren in die re­gio veel con­flic­ten. Pas na de com­mu­nis­tische re­vo­lu­tie (mid­den ja­ren ’60) kon men zich ver­oor­lo­ven het on­der­houd aan de muur te ver­waar­lo­zen of die zelfs, ge­deel­te­lijk, af te bre­ken. Bron: The val­ley of mud brick ar­chi­tec­tu­re: Sal­ma Sa­mar Dam­luji (blz. 266-68).
Een mooie bloem van een mij onbekende plant die ik in de Wadi Adm zag op 12 december jl. het lijkt wel een soort vetplant, maar ik heb helaas niet veel verstand van planten.

 


Dit is het zusje van Abd Allah, de eigenaar van het benzinestation in Rawoek, dat wij op weg naar het mausoleum van Sjeik Oemar op 12 december jl. bezochten. Meisjes hoeven voor hun 15e jaar geen hoofddoek te dragen, zo leerde ik verleden jaar in Tarim, maar dit meisje lijkt me jonger te zijn.
Een impressie van de begraafplaatsen in Tarim. Er zijn er drie, die alle op loopafstand van elkaar liggen. Rechts op de foto is de begraafplaats Zanbal, voor de elite, de andere is die voor het gemene volk.
Dit is een impressie van de Wadi Adm, die we op 12 december jl. bezochten, op weg naar het mausoleum van Sjeik Oemar.
Dit is een impressie van een deel van de wijk Aydid. Tarim ligt uiterst links in beeld. De weg, die rechts het beeld in loopt, is die, die wij dagelijks volgden op weg naar ons werk in de Ahgaaf-bibliotheek, die niet in deze foto voorkomt. Wij moesten daarvoor nog eens linksaf slaan, even voorbij de verste begraafplaats.
Midden op de voorgrond ligt de begraafplaats voor het gemene volk. Links naast het witte rechthoekige gebouw in het centrum van de foto, de open ruimte, ligt nog een begraafplaats en rechts op de foto en rechts van de weg, ligt de begraafplaats Zanbal, de laatste rustplaats voor de Sayyid’s.
Vrijwel alle gebouwen op deze foto zijn van leem (modder: mud brick) gebouwd. Alles wat er wit is op deze foto is Nourah een substantie die het leem tegen water en vocht beschermt.
Recht vooruit loopt de Wadi Hadramaut over in de Wadi Masilah, die uiteindelijk in de Arabische Golf uitkomt, na vele honderden kilometers. Voor de heuvel / tafelberg rechts in beeld loopt de weg naar Say’un.

 


Tarim, een stadje helemaal opgetrokken uit modder: mud brick.
In het midden de minaret van de Mihdaar-moskee en links ernaast, iets meer op de voorgrond de minaret van de grote moskee, waar onder het dak de Ahgaaf-bibliotheek gevestigd is.
Dit is de auteur dezes. Een foto van mij gemaakt door collega Tawfiq. Dit is het schild dat wij op de bibliotheek lieten aanbrengen, maar dat er in 2017 niet meer hangt, blijkt uit foto’s op internet.
Een impressie van de Kamelenrace in Tarim op 13 december jl. Rechts in beeld, achter het muurtje bij de ingang van de woning staan voornamelijk meisjes en vrouwen te kijken, maar ook kijken vrouwen uit de ramen naar het spektakel, zoals in de linker bovenhoek van de foto te zien is. Wat mij vooral opvalt is de toestand van het wegdek van de straat. Daar woon je dan. Zelfs bij de uitgang van je woning moet je door de modder. Niemand die er iets aan doet. Geen eigen initiatief, maar misschien zijn die stenen die daar liggen ervoor bedoeld, hopelijk.
Dit is de militaire post aan de zijde van de Hadramaut. De persoon, in het midden van het beeld, is misschien wel die jongeman die om een lift vroeg en door de militairen werd meegevoerd. Ik weet het niet meer. De tafelbergen op de achtergrond horen nog bij de laatste Hadramitische kenmerken. Links ligt de woestijn van de Ramlat al-Sab’atayn.

 
Nov.: 19, 23, 27. Dec.: 01, 05, 09, 13, 17, 21, 25, 29. Jan.: 02.


Dit zijn bijenkorven die we onderweg zagen, toen we op weg waren naar het Mausoleum van Sjeik Oemar in de Wadi Adm. Dat was op 12 december jl.
Deze foto hoort nog bij 14 december jl. toen wij in Tarim op de zandheuvel stonden om de bezoekers van de begraafplaats Zanbal te fotograferen.
Een impressie van Tarīm. Rechts op de foto een gebouw dat van leem is gebouwd (mud brick), maar niet voorzien is van de witte beschermlaag Noera. Die substantie zit wel op de gebouwen links op de foto. Op de achtergrond een deel van Tarim en helemaal op de achtergrond de Wadi Hadramaut met de tafelbergen. De platte bovenkant heet ‘Yool’.
Een paleis in Tarim. Het is eigenlijk onvoorstelbaar dat zulke grote huizen helemaal van modder (in de zon gedroogde leem: Mud brick) zijn gebouwd. Na de communistische machtsovername in Zuid-Jemen in de jaren zestig, werden de huiseigenaren onteigend en werden de paleizen toegewezen aan mensen die voorheen slechter woonden. Aan onderhoud werd niets meer gedaan, zodat die nieuwe bewoners wel in een groter huis woonden, maar op den duur niet perse beter. dan voorheen.

 


Een impressie van Wadi Adm, die wij op 12 december jl bezochten. Ik nam deze dia vanaf het mausoleum van Sjeik Oemar, in zuidelijke richting. Op deze plek is de wadi (= rivier(-bedding)) zeer vruchtbaar. Er is ook veel water, zoals uit de foto duidelijk blijkt. De bomen die te zien zijn, zijn dadelpalmen.
Nabij de stad Shibam in de Hadramaut. Dit is ‘nieuw Shibam’, maar de huize zijn nog steeds van leem (mud brick). De lucht is geel van de zandstorm die op deze dag gewoed heeft. Dit is een foto van 1996.
Een aantal woningen in Wadi Doe’an. Links op de foto heeft de moderne tijd ‘toegeslagen’, want de muur is van betonblokken gemetseld. De woningen zijn echter (nog) van leem. (Mud brick.) Het woongedeelte van een wonig is gewoonlijk op de tweede verdieping. Op de begane grond huist de veestapel, gewoonlijk geiten, gedurende de nacht, terwijl de eerste verdieping als opslagruimte dienst doet. Het huis is onderkomen en is, voor zover ik kan nagaan, onbewoond.
Dit is een foto van Shibam, het ‘Manhattan van de Woestijn’ die ik op 7 juni 1996 maakte. De lucht ziet er onheilspellend uit. Die dag woedde er een zandstorm, maar verder gebeurde er niets, maar een dikke week later was er in dit gebied wel een hevig onweer, met als gevolg een overstroming in de dalen, waarbij verschillende mensen verdronken.

 
Nov.: 19, 23, 27. Dec.: 01, 05, 09, 13, 17, 21, 25, 29. Jan.: 02.