22 Augustus 2019
(Foto: 01/18) Fort Everdingen.
Bouwjaar: 1842-1847.
Fort Everdingen is een Rijksmonument.
Achtergrondinformatie
Culemborg.
Google Maps
Fort Everdingen.
Wikipedia
Fort – Fort Everdingen.
Foto’s: 01, 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18.
Fort Everdingen
Rondleidingen.
U staat hier bij fort Everdingen, een verdedigingswerk in de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Het fort is gebouwd in 1846. Dit fort en fort Honswijk aan de overkant van de rivier worden samen ‘de Wachters aan de Lek’ genoemd. Het fort heeft een lange geschiedenis en veel geheimzinnige plekjes en donkere gangen. Het is nu eigendom van fortbrouwerij Duits & Lauret.
Benieuwd hoe het fort van binnen uit ziet? De Stichting Honswijk Everdingen geeft iedere zondag om 14.00 uur een rondleiding. Toegang € 4,50. Voor meer informatie en aanmelden voor een rondleiding scan de QR code of ga naar:
Forten Honswijk-Everdingen.
Websites
Een tekening in kleur van het fort.
Speciaalbieren Duits & Lauret.
Rijksmonument 531650
Dit is het nummer van het complex Fort Everdingen.
Dit complex bestaat uit 17 Rijksmonumenten.
01.) 531651: Fortaanleg met aardwerken waarin drie verbruiksmaga …
02.) 531652: Toren als markant gebouwd onderdeel van het Fort …
03.) 531653: Contrescarpgalerij met toegangspoterne als markante gebouwde …
04.) 531654: Remise met schuil- en bergplaatsen / bomvrij gebouw A1 …
05.) 531655: Remise met schuil- en bergplaatsen / bomvrij gebouw A2 …
06.) 531656: Gemetseld verbruiksmagazijn / bomvrij gebouw B1 …
07.) 531657: Gemetseld verbruiksmagazijn / bomvrij gebouw B2 …
08.) 531658: Gemetseld verbruiksmagazijn / bomvrij gebouw B3 …
09.) 531659: Groepsschuilplaatsen type P als in de mobilisatieperio …
10.) 531663: Complete gietstalen koepelkazemat type G …
11.) 531664: Inundatiesluis met schotbalkkering, beer en loopbrug * …
12.) 531666: Inundatiesluis met schotbalkkering * …
13.) 531680: Verdedigbare fortwachterswoning, bij de ingang van het fort, …
14.) 531681: Houten loods (b) (2) (noordwestbastion), als niet bomvrije opslag …
15.) 531682: Houten loods (zuidwestzijde terreplein) (a) (3), als niet bomvrije …
16.) 531684: Inundatiesluis / keersluis bij Fort Everdingen * …
17.) 532024: Houten loods (noordoostelijk van toren) (d) (4), als …
*: de website van Cultureel Erfgoed toont ook een situatiekaartje.
Stichting Menno van Coehoorn
Enkele termen:
Bastion – Beer – Bomvrij – Contrescarpgalerij – Fort – Inundatiesluis – Kazemat – Poterne – Remise – Schotbalksluis – Terreplein.
Stichting Menno van Coehoorn: terminologie.
Menu – 22/08: Begin – Einde.
Mobiele telefoon / Smartphone
the-face.com
Voor bezoekers die via the-face.com op deze website komen: als de interne links (menu, begin, einde) niet werken (mobiele telefoon / smartphone) klikt u voor het originele adres van dit bericht op: irada.com.
Foto’s: 01, 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18.
(Foto: 02/18) Fort Everdingen.
Foto’s van het interieur van het fort.
(ⒸStichting Honswijk Everdingen.)
Menu – 22/08: Begin – Einde.
Foto’s: 01, 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18.
(Foto: 03/18) Fort Everdingen.
De maquette van het fort in roestig ijzer.
De kijkrichting is van west naar oost. De rivier de Lek ligt dus links. De fortwachterswoning ligt aan deze zijde van het fort. De Beersluis ligt in de dijk aan oostzijde / overzijde van de maquette, op de middellijn.
Menu – 22/08: Begin – Einde.
Foto’s: 01, 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18.
(Foto: 04/18) Fort Everdingen.
De ingang aan de westzijde van het fort.
Toen ik daar was op die prachtige en uitzonderlijk warme en zonnige dag, 27 februari 2019, was, was het fort gesloten. Ik ben dus niet in / op het complex geweest.
Rijksmonument 531651.
FORTAANLEG MET AARDWERKEN WAARIN DRIE VERBRUIKSMAGAZIJNEN, (RESTEN VAN) GESCHUTSOPSTELPLAATSEN, NATTE GRACHT MET BUITENOEVERS, MET INUNDATIEKANALEN, MET (OMLEIDINGS- EN ONDERHOUDS-)WEGEN EN MET DOOR GRENSPALEN AANGEDUIDE ZONE als basale onderdelen van Fort Everdingen. Forten werden gewoonlijk geconstrueerd op basis van vooraf aangebrachte aardlichamen, die als een fundering fungeerden en wegzakken in (een natte en slappe) bodem moesten voorkomen. Bij de bouw van de forten is, behalve dit gewoonlijk al tactisch ‘voorgevormde’ aardlichaam – dat op zichzelf reeds een weerbare rol kon vervullen – ook nog een specifieke aanleg gerealiseerd die bedoeld was om de defensieve kracht te vergroten, de veiligheid van de bezetting te waarborgen en intern en extern transport en verkeer te vergemakkelijken. Zo ontstonden er onder meer aarden dekkingen voor verschillende bouwwerken, om ze minder kwetsbaar te maken voor inslagen van vijandelijk vuur, aarden wallen die de bebouwing en open terreinen dekten en de contouren bepaalden en bestrate paden en appelplaatsen. Forten werden gewoonlijk omgeven door een of meer natte of droge grachten om eventuele nadering van de omwalling of het fortterrein door een vijand tot het laatst toe te belemmeren. Forten waren gewoonlijk slechts te bereiken via een of meerdere bruggen of via een smalle landengte. Waar om waterstaatkundige of andere redenen een permanente directe verbinding tussen binnen- en buitengebied bestond, was deze zodanig uitgevoerd dat hij slechts met de grootste moeite te passeren was. (Bron van dit tekstfragment: Rijksmonument 531651.)
Beeldbank: 510.454. (De kijkrichting is van noord naar zuid. Deze foto is waarschijnlijk voor de Tweede Wereldoorlog genomen, omdat de kazematten aan de rechterzijde van de Diefdijk (de weg naar het zuiden, te zien aan de bovenkant van de foto) niet aanwezig zijn.)
Menu – 22/08: Begin – Einde.
Foto’s: 01, 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18.
(Foto: 05/18) Fort Everdingen.
Het fort vanuit het zuidwesten gezien.
Helemaal links de fortwachterswoning.
Menu – 22/08: Begin – Einde.
Foto’s: 01, 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18.
(Foto: 06/18) Fort Everdingen.
Het zuidwestelijk bastion.
Websites
Kenniscentrum Waterlinies: Fort Everdingen
Wikipedia: Bastion.
Menu – 22/08: Begin – Einde.
Foto’s: 01, 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18.
(Foto: 07/18) Fort Everdingen.
VII – Leven in het fort – 1841-1847 – Druipkoker – Watervleermuis – Jan Blankenpad.
Druipkoker – In de voor 1885 gebouwde forten wordt het regenwater, dat door de gronddekkingen op de bomvrije gebouwen neersijpelt, afgeleid langs de afwateringsvlakken van het gebouw naar vertikale druipkokers, welke in de rechtstandsmuren van de gewelven zijn uitgespaard, waarna ten slotte door aansluitende, hellende buisleidingen, onder den vloer van het gebouw het water wordt gevoerd naar regenbakken.
(Bron van deze tekst: Oosthoek 1916: encyclopedie 1916-1925.)
Wikipedia: Watervleermuis.
Menu – 22/08: Begin – Einde.
Foto’s: 01, 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18.
(Foto: 08/18) Fort Everdingen.
Beersluis.
Hollandse waterlinie
Laat je verrassen
Water als verdedigingswapen
De Nieuwe Hollandse Waterlinie was een verdedigingslinie.
Water was het verdedingswapen. Als de vijand eraan kwam, konden stroken weiland tussen Muiden en de Biesbosch onder water gezet worden. Het land werd daardoor moeilijk begaanbaar voor de vijand. De linie deed dienst van 1815 tot ongeveer 1940.
Tegenwoordig heeft de Nieuwe Hollandse Waterlinie een nieuwe functie. Het is nu een prachtig natuurgebied, waarin je de geschiedenis volop kunt beleven. Laat je verrassen!
Sluizen Everdingen
Beersluis
Tussen 1842 en 1845 werd Fort Everdingen gebouwd om de toegang van de Lek te bewaken. Dit gebeurde samen met Fort Honswijk aan de overzijde van de rivier. Bijna 30 jaar later – in 1874 – werden hier ook de inlaatsluis, beersluis en damsluis gebouwd. De sluizen waren nodig om de Culemborgerwaard onder water te zetten als onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Over de inlaatsluis kwam een eenvoudige houten brug waar vandaan de lieren werden bediend voor het uithalen en inlaten van de schotbalken.
De beersluis is een inundatiesluis met schotbalkenkering. De sluis, gelegen in de zuidelijke Lekdijk bij Fort Everdingen, is deels met cement bestreken, bestaat uit bakstenen en een natuurstenen sluis met vier hoofden en drie doorlaten. In de doorlaten zijn schotbalken aangebracht. Boven de doorlaten zijn windwerken aangebracht. Ten oosten van de sluis ligt de zogenoemde ‘beer’: een gemetselde waterkering met een scherpe ‘ezelsrug’. De rug diende om in geval van belegering het lopen over de kering moeilijk te maken. Over de sluis en de beer ligt een grotendeels ijzeren loopbrug, die door siersmeedijzeren hek is afgesloten; de brug kon in geval van acute nood worden verwijderd.
Menu – 22/08: Begin – Einde.
Foto’s: 01, 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18.
(Foto: 09/18) Fort Everdingen.
Beersluis.
Fort Everdingen
Sluizenstelsel.
Menu – 22/08: Begin – Einde.
Foto’s: 01, 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18.
(Foto: 10/18) Fort Everdingen.
XI – Beer op de weg 1875 – Sluisbeer – Grazers – Jan Blankenpad.
Joost de Vree, architectonische termen: Beer / sluisbeer.
Menu – 22/08: Begin – Einde.
Foto’s: 01, 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18.
(Foto: 11/18) Fort Everdingen.
De inlaatsluis ligt aan de rivier de Lek. Ik bezocht die sluis niet.
Sluizen Everdingen
Beersluis
Tussen 1842 en 1845 werd Fort Everdingen gebouwd om de toegang van de Lek te bewaken. Dit gebeurde samen met Fort Honswijk aan de overzijde van de rivier. Bijna 30 jaar later – in 1874 – werden hier ook de inlaatsluis, beersluis en damsluis gebouwd. De sluizen waren nodig om de Culemborgerwaard onder water te zetten als onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie..
De inlaatsluis in de zomerkade van de Lek is een eenvoudige bakstenen en deels natuurstenen sluis met twee schotbalkkeringen. Op de hoofden staan drie gietijzeren windwerken waarmee de schotbalken konden worden opgehaald of neergelaten. Op het middelste sluishoofd aan de landzijde zit een hardstenen peilschaal.
Het noord-zuid gericht inundatiekanaal zorgde voor de toevoer van water van de Lek naar het achterliggend poldergebied via de fortgracht.
De brug over de inlaatsluis is inmiddels in originele staat teruggebracht. Nu is een veilige wandeling over de sluis weer mogelijk. Geniet ook van de spectaculaire wandeling over de metershoge Beersluis naar het terrein van Fort Everdingen.
Menu – 22/08: Begin – Einde.
Foto’s: 01, 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18.
(Foto: 12/18) Fort Everdingen.
De inundatiesluis.
De vier windwerken zijn zichtbaar.
Met de windwerken worden de schotbalkkeringen opgehaald of neergelaten: schotbalksluis.
Wikipedia: Inundatiesluis.
Menno van Coehoorn: Schotbalksluis. (Met tekening.)
Menu – 22/08: Begin – Einde.
Foto’s: 01, 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18.
(Foto: 13/18) Fort Everdingen.
De inundatiesluis.
Menu – 22/08: Begin – Einde.
Foto’s: 01, 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18.
(Foto: 14/18) Fort Everdingen.
De inundatiesluis.
Menu – 22/08: Begin – Einde.
Foto’s: 01, 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18.
(Foto: 15/18) Fort Everdingen.
IX – Geriefhout 1850 – Griend – Wilgentenen – Jan Blankenpad – Geriefhout.
Geriefhout: wilgenhakhout voor veel gebruiksdoeleinden.
Menu – 22/08: Begin – Einde.
Foto’s: 01, 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18.
(Foto: 16/18) Fort Everdingen.
De zwart-wit foto, links, toont het contrescarp.
De grote kleurenfoto rechtsboven is een luchtfoto van Werk aan het Spoel.
Hollandse waterlinie
Laat je verrassen
Gang rondom het fort, contrescarp genoemd.
Wandelend verkennen
Wandeling in de geschiedenis
Maak kennis met de historie van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Rondom Fort Everdingen is genoeg te zien en te doen. Loop de ‘Jan Blankenpad’ wandelroute of vaar met de Liniepont naar de overzijde en werp een blik op Fort Honswijk.
Jan Blankenpad
Sinds eind 2013 is het Jan Blankenpad geopend. Deze bijzondere struinroute loopt door de uiterwaarden en over de dijk tussen de waterlinieforten Werk aan het Spoel en Fort Everdingen. Het pad leidt langs de twaalf ‘Momenten van Waterkracht’.
Ontdek de bijzondere historie en natuur in dit land van waterstaat en waterlinie.
Tussen de twee forten loop je in de verboden kringen. De bunkers die er liggen zijn onderdeel van de oude tankgracht. In de uiterwaarde is de natuurontwikkeling volop aanwezig. De 3,5 kilometer wandeling start en eindigt op Werk aan het Spoel.
Liniepontje
Pak de liniepont naar de overkant en geniet van het uitzicht naar Fort Honswijk.
De wandeling langs de Lek geeft een impressie van de mooie natuur en historie van de omgeving.
Menu – 22/08: Begin – Einde.
Foto’s: 01, 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18.
(Foto: 17/18) Fort Everdingen.
.
Hollandse waterlinie
Laat je verrassen
Tekening Fort bij Everdingen, rond 1912
In de omgeving
De tekst komt overeen met die op foto 16.
Menu – 22/08: Begin – Einde.
Foto’s: 01, 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18.
(Foto: 18/18) Fort Everdingen.
De ligging van Fort Everdingen (in de rode cirkel, bij nr. 40) ten opzicht van Culemborg.
Links boven, aan de andere zijde van de Lek liggen nog drie verdedigingswerken: Fort Honswijk, Lunet aan de Snel en Werk aan de Korte Uitweg. Iets ten oosten van fort Everdingen (op de kaart naar rechts) ligt Werk aan het Spoel
Leven langs de linie: Ervaar de betekenis van de Hollandse Waterlinie.
Menu – 22/08: Begin.
Foto’s: 01, 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08, 09, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18.
51.960759
5.174180
Vind-ik-leuk Aan het laden...