Amman

Orient Express: Damascus

ioannes de limbourg Augustus , , , ,

Orient Express II

Naar Jeruzalem v.v. (1994)

25 jaar geleden: 1994 – 2019.

Vandaag is het 16 augustus 1994. Ik maak een reis­plan­ning met ook een be­zoek aan de Zwar­te Zee­kust in Tur­kije. Met een ta­xi reis ik naar Da­mas­cus. Het blijkt dat Jor­danië veel meer na­tuur­schoon heeft dan Sy­rië, al­thans, langs de weg waar­langs we noord­waarts rij­den. In Da­mas­cus bezoek ik me­teen Boek­han­del No­bel om er een aan­tal in­te­res­san­te boe­ken te ko­pen en an­de­re te be­stel­len en ik ga uit eten.

– – – –

1.) Ik reis zon­der ca­me­ra, daar­om plaats ik bij al­le in­te­res­san­te oor­den een link naar de fo­to’s in Goog­le Maps.
2.) Dit reis­ver­slag komt uit mijn dag­boek 1994 en is mijn in­ter­pre­ta­tie van de wer­ke­lijk­heid.
3.) De munteenheid in Jor­da­nië is de Jor­daan­se Di­nar (JD.) en de wis­sel­koers is: 1 JD. = f. 2,76. (€ 1,94 in 2018.)
4.) De munteenheid in Syrië is de Syrische Lira / Pond (SL.) en de wis­sel­koers is: 1 SL. = f. 0,04. 25 SL. is dus f. 1,00. (€ 0,70 in 2018.)

Dinsdag, 16 augustus 1994

Dag 52 / 72: Amman – Damascus.
Gisterenavond maakte ik een reis­plan­ning.
16 tot en met 20 augustus: Damascus.
21 en 22 augustus: Tartoes.
23 augustus: Al-Ladhaqiyya.
24 en 25 augustus: Antakya.
26 en 27 augustus: Trabzon.
28 augustus tot en met 1 september: Samson.
2 tot en met 4 september: Istanboel.
5 september: vertrek naar Nederland.

Geil

In het hotel in Amman kan ik slecht in slaap komen. Ik ben geil en fan­ta­seer over vrou­wen.
Ik had geen last van hoes­ten, maar ik had het rond 03.00 uur wel koud.
Opstaan circa 6.00 uur.
Douche.
Ontbijt met crackers uit Jeruzalem en kaas.

Naar Damascus

Om 7.00 uur met een taxi naar Abdali en daar huur ik een ta­xi die me voor 5,5 JD. tot op Ba­ra­ma­ki in Da­mas­cus zal bren­gen. Tot de grens zijn er naast mij nog de chauf­feur en een Jor­da­niër, die ook naar Sy­rië gaat.
Onderweg naar de grens is het landschap mooi, groen met veel bo­men. Het lijkt een aan­ge­naam land.
Grensbelasting is 4 JD. (De chauf­feur vroeg 5, maar gaf een blik­je co­la.)
De grensformaliteiten duren circa drie kwar­tier, dat wil zeg­gen: voor Jor­da­niërs. Ik was bin­nen en­ke­le mi­nu­ten klaar.
Wel werd het stempel, dat ik gis­te­ren ge­kre­gen had, ge­con­tro­leerd. Zon­der zou ik mis­schien moei­lijk­he­den heb­ben ge­had.

Arrestante

De Syrische grens gaat ook snel. We krij­gen nu twee agen­ten aan boord, waar­van één in bur­ger. Ze heb­ben een ar­res­tan­te: H. A. M. Y. Ge­huwd. Ge­bo­ren in 1971. Op de pas­poort­fo­to’s is ze on­ge­slui­erd. Nu is ze wel ge­slu­ierd. Ze slaapt op de ach­ter­bank.
Syrië ziet er ten opzichte van Jor­da­nië vlak en rom­me­lig uit.
Deze grens passeerde ik op dinsdag 5 juli, nu zes we­ken ge­le­den, in de an­de­re rich­ting.

Al Rabie-hotel

Om 10.45 uur ben ik op Baramaki in Da­mas­cus. Ik loop naar het ar-Rabie ho­tel. On­der­weg ruil ik al mijn Jor­daans geld voor Sy­ri­sche pon­den: 84,500 JD. = 4.791,15 SL.
Ik huur dezelfde kamer als zes weken ge­le­den en be­taal 150 SL. per nacht.
Ik neem een douche. Daar­na is het 12.00 uur.

Boekhandel

Boekhandel Nobel. (Zie ook: 5 juli jl.) Ik koop daar:
Deutsch – Ara­bisches Wör­ter­buch van Götz Schregle voor 1.000 SL. (= f. 40,00) twee keer. (Voor Karima en mij.)
A gram­mar of the Ara­bic language van W. Wright*1 voor 600 SL. = f. 24,00
al-Ayaam li-Taha Hoesayn (“De Da­gen” van Ta­ha Hoe­sein) voor Ka­rima: 250 SL. = f. 10,00. Alles bij elkaar voor 2.850 SL.
Ik bestel onder andere Lisaan al-Arab (De tong van de Ara­bie­ren = de Ara­bi­sche taal) (15-de­lig woor­den­boek) 2x voor 4.000 SL., elk f. 160,00.

Het dak van de hemel

Op het bed liggen in het hotel en nik­sen.
Boodschappen: 2 kg. to­ma­ten voor 15 SL. = f. 0,60 en 1 kg. per­zi­ken 20 SL. = f. 0,80.
Kamer: liggen lezen in “Het dak van de He­mel” van Paul Bowles. Iris was ra­zend en­thou­si­ast. Ik vind het maar zo zo en al­leen maar dat ge­deel­te mooi, waar­in een blan­ke vrouw, als ge­lief­de van een mooie zwar­te man op­ge­slo­ten in een ka­mer zit.

Shies tawoek

Tegen 19.30 uur brengt de zoon van de hotel­ei­ge­naar mij des­ge­vraagd naar de Nadi al-oem­maal (de Ar­bei­ders­club) om er te eten, sa­la­de, pa­tat en shiesh ta­woek kip (zon­der bot) op een stok­je. Een lauw / half koud bier / pils. 175 SL. = f. 7,00.

Ratten

Door een drukke straat lopen, men­sen kij­ken.
Hotel 20.45 uur.
In de keuken zitten grote ratten.

Menu – 16/08: Begin – Einde.

Voetnoten

A Grammar of The Arabic Language by William Wright, in te zien (ook te down­loaden), als PDF, op de web­site van Internet Archive.

Retour noot 1.

Google Maps
Jordanië – Amman – Abdali Busstation – Syrië – Damascus.

Wikipedia
Jordanië – Amman – Syrië – Damascus – Götz Schregle (Arabist) – Taha Hoesein.

Websites
De waarde van de gulden in euro’s.

Menu – 16/08: Begin – Einde.

Orient Express I en II

Klik hier voor de chronologische volgorde van Orient Express I (1992).

Klik hier voor de chronologische volgorde van Orient Express II (1994).

Mobiele telefoon / Smartphone
the-face.com

Voor be­zoe­kers die via the-face.com op deze web­si­te ko­men: als de in­ter­ne links (me­nu, be­gin, ein­de) niet wer­ken (mo­bie­le te­le­foon / smart­phone) klikt u voor het ori­gi­ne­le adres van dit be­richt op: ira­da.com.

Links naar externe websites

De au­teur de­zes kan niet ga­ran­de­ren dat al­le links naar ex­ter­ne web­si­tes (dus die van der­de par­tij­en) al­tijd zul­len blij­ven be­staan. Fo­to’s in Goog­le Maps, bij­voor­beeld, kun­nen ver­dwij­nen wan­neer de ei­ge­naar ze weg­haalt. Ook aan an­de­re links kan een ein­de ko­men, of kun­nen in on­ge­bruik ra­ken.
Wan­neer u een niet wer­ken­de link con­sta­teert kunt u dat mel­den in het re­ac­tie­veld. Bij voor­baat dank.

Menu – 16/08: Begin.

Orient Express: Amman

ioannes de limbourg Augustus , ,

Orient Express II

Naar Jeruzalem v.v. (1994)

25 jaar geleden: 1994 – 2019.

Vandaag is het 15 augustus 1994. Ik arriveerde gisteren na een verblijf van meer dan één maand in Israël, weer in Jordanië. Ik over­nacht­te in ho­tel Rami in Am­man, de hoofd­stad. Mijn ver­blijfs­ver­gun­ning voor dat land is ver­lo­pen en ik ga naar een po­li­tie­bu­reau om die te la­ten ver­len­gen, maar dat heeft heel wat voe­ten in de aar­de. Uit­ein­de­lijk kom ik nog bij de (in al­le Ara­bi­sche lan­den ge­vrees­de) Ge­hei­me Dienst te­recht.

– – – –

1.) Ik reis zon­der ca­me­ra, daar­om plaats ik bij al­le in­te­res­san­te oor­den een link naar de fo­to’s in Goog­le Maps.
2.) Dit reis­ver­slag komt uit mijn dag­boek 1994 en is mijn in­ter­pre­ta­tie van de wer­ke­lijk­heid.
3.) De munteenheid in Jor­da­nië is de Jor­daan­se Di­nar (JD.) en de wis­sel­koers is: 1 JD. = f. 2,76. (€ 1,94 in 2018.)

Maandag, 15 augustus 1994

Dag 51 / 72: Amman.
Vanaf deze dag begin ik ook af te tellen, nog drie we­ken en dan kan ik naar huis.
Later in de nacht hoor ik een ruzie of scheld­par­tij in de gang.
Rond 00.00 uur heb ik een hevige hoest­aan­val.
De ventilator maakt me koud. Ik probeer hem langzamer te zet­ten, maar dat lukt niet. Hij kan al­leen maar snel­ler. Ik zet hem uit en met en­ke­le wy­ber­tjes on­der­druk ik het hoes­ten.
Slapen tot circa 07.30 uur.
Douche. (Die is naast de deur.)
Ik wil nu wel graag naar huis, want ik ben nu al ze­ven we­ken on­der­weg. Al­leen rei­zen is min­der leuk, maar het Ara­bisch pra­ten (en ik leer snel) is wel leuk. Ik eet op mijn ho­tel­kamer cra­ckers (uit Je­ru­za­lem) met kaas.

Politiebureau

Ik moet de verblijfsvergunning in mijn pas­poort la­ten af­stem­pe­len en ga dus op zoek naar een po­li­tie­bu­reau. Na enig zoe­ken en vra­gen kan ik het met moei­te vin­den. Het is maar één deur breed.
Zij willen mijn paspoort niet afstem­pe­len en stu­ren me naar het hoofd­bu­reau op Jebel Amman (de Am­man-berg), Zah­ran kantoor, 3rd Circle.

Problemen

Taxi. Op dat kantoor weten ze niet wat ik er kom doen en ze wil­len me te­rug­stu­ren, maar met eni­ge moei­te kan ik uit­leg­gen dat er een pro­bleem was.
Ik moet een geheel Arabisch formulier in­vul­len. Ik vul het wes­ters (En­gels) in. Nu heb­ben ze het 5 juli stempel*1 ont­dekt en ze stu­ren me naar de im­mi­gra­tie­dienst van het Mi­ni­ste­rie van Bin­nen­land­se Za­ken. Markaz Amn al-Moe­haa­dji­rien. (De po­li­tie­dienst voor mi­gran­ten = Vreem­de­lin­gen­po­li­tie.)

Vreemdelingenpolitie

Daar zie ik een vrouw waarvan ik verwacht dat ze me wel vriendelijk zal be­han­de­len, maar dat is niet zo. Alles blijft for­meel en of­fi­ci­eel. Ze vra­gen of ik Ara­bisch spreek en ik zeg ja, maar hun ge­ra­tel kan ik niet ver­staan. “Mish fa­him” (niet be­gre­pen) zeg ik en de of­fi­cier schiet zijn sal­vo nog een keer af. Ik ge­baar: rus­tig aan, maar één heeft al uit­ge­re­kend dat ik 27 JD. moet be­ta­len. Ik geef het geld, maar krijg het te­rug. De vrouw schreeuw­de, toen ik be­taal­de, heel snel, maar ik kon al­len maar “Is­ra’iel, Is­ra’iel” ver­staan.
Ik krijg een nieuw adres: Ida­rat al-Iqa­ma wa’l-Hoe­doed. (Bu­reau van (voor) Ver­blijf en Gren­zen.)

Moekhabaraat

Buiten vraag ik aan de portier wat ze ge­schre­ven heb­ben en een jon­ge­man (een Ira­kees) zegt: “Nafs al-shay” (Het­zelf­de). Bei­den moe­ten we naar de Moe­kha­ba­raat*2 (Ge­hei­me Dienst) en ik be­reid me voor op een on­der­vra­ging en neem me voor de waar­heid te ver­tel­len.
Samen met de Irakees ernaar­toe, die goed­koop reist en dus leg­gen we een lang tra­ject af. Bus­send en lo­pend, maar op mijn aan­ra­den ne­men we toch een ta­xi als de rij wach­ten­den voor de ser­vi­ce­ta­xi erg lang blijkt.
Bij de Moekhabaraat is het een druk­te van je­wel­ste. Er zijn al­le­maal lo­ket­ten waar­voor de men­sen zich ver­drin­gen. De Ira­kees wijst me het lo­ket voor bui­ten­lan­ders, dat leeg is. De vrien­de­lij­ke vrouw stem­pelt mijn pas­poort en van haar moet ik bij de chef een hand­te­ke­ning ha­len. Na enig be­de­len, krijg ik die. De ver­blijfs­ver­gun­ning wordt ge-an­te­da­teerd op 6 juli ’94 en ik mag blij­ven tot 5 ok­to­ber 1994. Ik be­taal­de geen cent. (Geen fils.)

Busmaatschappij

Water kopen en circa 11.30 uur ben ik in het ho­tel. Om de mid­dag­hit­te te ver­mij­den blijf ik tot 14.30 op mijn ka­mer. Ik wil in die­zelf­de hit­te niet naar Da­mas­cus gaan, hoe­wel ik wel weg wil. Ik lees in de reis­gids wat over Am­man en be­sluit naar de Jett bus­maat­schap­pij te lo­pen (een lan­ge wan­del­tocht), want ik heb geen klei­ner geld meer dan 10 JD. en daar kan ik geen taxi mee be­ta­len. (Die kun­nen dat niet wis­se­len.)
Met de Jett kan ik niet eer­der dan op woens­dag ver­trek­ken. Dat is me te laat. Ik wis­sel geld en neem voor 0,550 JD. de taxi naar de stad, waar ik in het park, op een ter­ras ga zit­ten. Twee man­go­sap en hoe­moes (hu­mus). (Ik blijf tot cir­ca 18.45 zitten.) Twee keer thee. Totaal 3,5 JD.

Familiegedeelte

Ik zat in het familiegedeelte*3. Dat merkte ik pas later, om­dat man­nen steeds weg­ge­stuurd wer­den. Ik dacht dat ze me ook weg zou­den stu­ren en wacht­te dat af, maar dat ge­beur­de niet. Als het vol­ler wordt met fa­mi­lies be­sluit ik te gaan. De moe­dier (di­rec­teur) heeft geen pro­bleem met bui­ten­land­se man­nen, al­leen, in het fa­mi­lie­ge­deel­te, zegt hij me des­ge­vraagd.
Rond 19.45 uur in het hotel, na door de stad ge­wan­deld te heb­ben.

Yoghurt

Plotseling, rond 21.30 uur, had ik behoef­te om iets te eten of te drinken. Ik dacht aan si­naas­sap, toen to­ma­ten, maar op straat is al­les al ge­slo­ten. Een hal­ve li­ter yog­hurt dan maar voor 0,210 JD. (210 fils): thuis [hotel] dit op­eten met cra­ckers.
Ik be­taal twee over­nach­tin­gen: 10 JD. = f. 27,00!
Om 23.30 uur naar bed.

Menu – 15/08: Begin – Einde.

Voetnoten

1.) 5 juli stempel: op 5 juli jl. kwam ik in Jor­da­nië aan en kreeg een ver­blijfs­ver­gun­ning voor één maand. Op die dag ver­meld ik dat niet, maar uit het bo­ven­staan­de blijkt dus dat mijn ver­gun­ning al ver­lo­pen was toen ik gis­te­ren in Jor­da­nië te­rug­kwam.

Retour noot 1.

2.) Geheime Dienst: in alle Ara­bi­sche lan­den is de Ge­hei­me Dienst (Moe­kha­ba­raat) een ge­vrees­de or­ga­ni­sa­tie, die kan doen en la­ten wat hij wil en die niet zacht­zin­nig om­gaat met hen die in zijn han­den val­len.

Retour noot 2.

3.) Familiegedeelte: in alle Arabische lan­den (die ik be­zocht) heb­ben res­tau­rants, ca­fees en an­de­re open­ba­re ge­le­gen­he­den twee af­de­lin­gen. Een voor man­nen al­leen en een voor fa­mi­lies. In het fa­mi­lie­deel mo­gen geen man­nen zon­der vrou­we­lij­ke be­ge­lei­ding ko­men. Vrou­wen al­leen of in ge­zel­schap van an­de­re vrou­wen moe­ten ook in het fa­mi­lie­deel plaats­ne­men. Toen ik nog met Iris en Kim reis­de, zou­den wij, wan­neer we zulk een ge­le­gen­heid be­zocht zou­den heb­ben, in het fa­mi­lie­ge­deel­te moe­ten gaan zit­ten. (Ik kan me niet her­in­ne­ren daar ooit eer­der over na­ge­dacht te heb­ben. Waar­schijn­lijk heb­ben wij, toen we in Sy­rië en Jor­da­nië wa­ren, op de­ze re­gel geen acht ge­sla­gen. Van bui­ten­lan­ders wordt over het al­ge­meen meer ge­to­le­reerd dan van ‘ei­gen’ men­sen.)

Retour noot 3.

Menu – 15/08: Begin – Einde.

Google Maps
Jordanië – Amman – Jebel Amman – Zahran District: 3rd Cir.

Wikipedia
Jordanië – Amman – Jebel Amman – Zahran district.

Websites
De waarde van de gulden in euro’s – Wybertje.

Menu – 15/08: Begin – Einde.

Orient Express I en II

Klik hier voor de chronologische volgorde van Orient Express I (1992).

Klik hier voor de chronologische volgorde van Orient Express II (1994).

Mobiele telefoon / Smartphone
the-face.com

Voor be­zoe­kers die via the-face.com op deze web­si­te ko­men: als de in­ter­ne links (me­nu, be­gin, ein­de) niet wer­ken (mo­bie­le te­le­foon / smart­phone) klikt u voor het ori­gi­ne­le adres van dit be­richt op: ira­da.com.

Links naar externe websites

De au­teur de­zes kan niet ga­ran­de­ren dat al­le links naar ex­ter­ne web­si­tes (dus die van der­de par­tij­en) al­tijd zul­len blij­ven be­staan. Fo­to’s in Goog­le Maps, bij­voor­beeld, kun­nen ver­dwij­nen wan­neer de ei­ge­naar ze weg­haalt. Ook aan an­de­re links kan een ein­de ko­men, of kun­nen in on­ge­bruik ra­ken.
Wan­neer u een niet wer­ken­de link con­sta­teert kunt u dat mel­den in het re­ac­tie­veld. Bij voor­baat dank.

Menu – 15/08: Begin.

Orient Express: Amman

ioannes de limbourg Augustus , , , ,

Orient Express II

Naar Jeruzalem v.v. (1994)

25 jaar geleden: 1994 – 2019.

Vandaag is het 14 augustus 1994. Ik vertrek uit Je­ru­za­lem en ga met een taxi naar Je­ri­cho om daar mijn laat­ste sje­kels te wis­selen. De taxi­chauf­feur wil mij op­lich­ten, maar een Pa­le­stijns meis­je grijpt in. Met het open­baar ver­voer pas­seer ik de grens tussen Is­raël en Jor­da­nië. Daar leer ik twee Ne­der­land­se meis­jes ken­nen met wie ik ’s avonds nog in Am­man ga eten.

– – – –

1.) De naam Iris is om pri­va­cy­re­de­nen ge­fin­geerd.
2.) Ik reis zon­der ca­me­ra, daar­om plaats ik bij al­le in­te­res­san­te oor­den een link naar de fo­to’s in Goog­le Maps.
3.) Dit reis­ver­slag komt uit mijn dag­boek 1994 en is mijn in­ter­pre­ta­tie van de wer­ke­lijk­heid.
4.) De munteenheid in Israël is de Sjekel (S.) en de wis­sel­koers is: 1 S. = f. 0,60. (€ 0,42 in 2018.)
5.) De munteenheid in Jor­da­nië is de Jor­daan­se Di­nar (JD.) en de wis­sel­koers is: 1 JD. = f. 2,76. (€ 1,94 in 2018.)

Zondag, 14 augustus 1994

Dag 50 / 72: Jeruzalem – Amman.
Na het opstaan ben ik nog doodmoe. D. (een vrien­din van Iris) maak­te me ver­schil­len­de ke­ren wak­ker we­gens mijn ge­snurk.
Douche.
Eten.
Opruimen.
Briefje voor de Iris en (twee) vriendinnen schrijven.
Ik ga weg om 7.15 uur.

Oplichter en engel

Ik loop door de Khan al-Zait naar de Baab al-Amoed (Da­mas­cus­poort) en neem een taxi voor 10 S. naar Je­ri­cho. Ik had van Iris be­gre­pen dat zo’n rit 6 S. kost, dus voel­de ik me wel op­ge­licht, maar had al ge­ac­cep­teerd voor­dat ik er erg in had. Toen we bij de taxi kwa­men zei de chauf­feur tegen de an­de­re pas­sa­giers dat ik 10 S. zou be­ta­len.
Toen de taxi ein­de­lijk vol was en ver­trok, be­gon­nen de men­sen on­der­weg te be­ta­len. De jon­gen naast me gaf 10 S. en de chauf­feur vroeg: “li’l-wa­hid aw li’l-ith­neen?” (Voor één of voor twee?) “Voor twee.”, zei de jongen en kreeg niets terug. Dus de rit kost 5 S., ook voor hen die hal­ver­we­ge uit­stap­pen.
De chauf­feur keek mij, via de spie­gel, vrien­de­lijk aan. Ik had al­leen een brief­je van 20 S. Ik gaf het hem en hij gaf me 10 S. te­rug en zei te­gen de an­de­re pas­sa­giers dat ik 10 S. moest be­ta­len. Een meis­je, dat al in de ta­xi zat toen ik er aan­kwam, zei te­gen hem dat hij geen bui­ten­lan­ders mocht op­lich­ten en als hij dat wel deed, zou ze het me zeg­gen. (Ik kon het groot­ste deel van de­ze con­ver­sa­tie ver­staan.) Hij gaf me toen ook die an­de­re 5 S. te­rug. Zij deed als­of het de ge­woon­ste zaak van de we­reld was en toen ze in Je­ri­cho uit­stap­te kon ik haar niet eens be­dan­ken. Ze liep weg.

Palestijnse chaos

Rustig, gezellig Jericho.
Ik wisselde op de over-be­zet­te (veel te veel per­so­neel) bank mijn geld. Voor 418,40 S. kreeg ik 95 JD.
Ik was naar Je­ri­cho ge­re­den om geld te wis­se­len, want ik vrees­de dat dat aan de grens niet zou kun­nen. Dat was ook zo.
Daarna met de taxi naar het grens­sta­tion voor 2,5 S. (Hij vroeg 5 S.), maar na een paar hon­derd me­ter staan we in een lan­ge file. De chauf­feur en de me­de­pas­sa­giers pro­be­ren me dui­de­lijk te ma­ken dat ik moet lo­pen tot het bus­sta­tion. Het duurt even voor­dat ik weet wat ze be­doe­len.
Ik loop er heen. We­gens ex­tra druk­te is het hek ech­ter ge­slo­ten en het duurt weer even voor­dat ik in de ga­ten heb dat het wel weer open zal gaan.
Ik sta lang in de rij voor het bus­sta­tion, maar om­dat ik maar wei­nig ba­ga­ge heb mag ik langs al­les door­lo­pen.
Voor 1 JD. een buskaartje. Voor­dat de bus komt ver­tel ik met een jon­gen die in Bag­dad (gaat stu­de­ren?) stu­deert.
Als er een bus komt is het een ramp om bin­nen te ko­men. Vrou­wen en kin­de­ren mo­gen voor. Ie­der­een duwt, dringt, wringt en krijst. Als ik uit­ein­de­lijk in de bus ben, is er geen zit­plaats voor mij en moet ik er weer uit.
Nu komt de tweede bus en en­ke­len heb­ben zelfs twee zit­plaat­sen ter be­schik­king. Waarom dan die on­ge­or­den­de ben­de en die ego­ïs­ti­sche jacht op een zit­plaats? De twee­de bus half leeg! Ara­bie­ren!

Grens Israël-Jordanië

De bus vertrekt vrijwel direct, maar blijft even ver­der twee uur in de zon staan wach­ten voor­dat we de Is­ra­ëli­sche grens over mo­gen. Ge­luk­kig zit ik aan de scha­duw­zij­de en heb geen asier berd (koud vruch­ten­sap) no­dig, dat kin­de­ren ver­ko­pen. Ik lees “Dak van de he­mel” van Paul Bow­les.
Taxi’s kruipen steeds voor, maar uit­ein­de­lijk mo­gen we door. Als we aan de beurt zijn mo­gen we zo door­rij­den, maar een con­tro­le­post ver­der wor­den on­ze pas­poor­ten ge­con­tro­leerd. (Dit al­les is nu, 5 no­vem­ber 1994, als ik mijn dag­boek­no­ti­ties uit­werk, his­to­rie, want eind ok­to­ber slo­ten Is­raël en Jor­da­nië een de­fi­ni­tief vre­des­ver­drag.)
Bij de grens mag ik niet met de Pales­tij­nen over­ste­ken en moet ik apart. Ik maak ken­nis met twee Ne­der­land­se meis­jes, met wie ik de rest van de dag zal op­trek­ken. We moe­ten een he­le tijd (2 uur) op een bus wach­ten.

Financiën

Uitgangsbelasting uit Israël is 69 Sjekel. (Ik wist het.)
Gisterenavond had ik nog 496,35 S. Van­daag kost­ten twee taxi’s sa­men 7,5 S. Bij de bank in Jericho wis­sel­de ik 418,40 S. voor 95 Jor­daan­se Di­nar. Over: 70,45 S.
Grensbelasting: 69 S. Rest: 1,45 S. Van­avond geef ik de ho­tel­baas in Am­man 1,45 S.

Amman

Bus: 1,5 JD. aan de grens, waar zon­der pro­blemen mijn per­mis­sie van de West-Bank wordt af­ge­stem­peld, hoe­wel ik lan­ger dan vier we­ken bui­ten Jor­da­nië was. (De tekst stond in het Ara­bisch, dus on­lees­baar voor de mees­ten.)
De permissie was al zes dagen verlopen.
Taxi naar Abdali in Amman: 2 JD., maar de taxi van Abdali naar het cen­trum is een pro­bleem. De man wil ons een ho­tel aan­sme­ren. Als we dat niet wil­len, rijdt hij te­rug naar Abdali. Dan wil hij zon­der me­ter rij­den, dan wil hij 2 JD. Uit­ein­de­lijk spre­ken we 1,5 JD. af, maar dat ben ik ver­ge­ten als we in het cen­trum zijn, maar het valt me op tijd weer in en ik be­taal die 1,5 JD.
We gaan naar het Rami Ho­tel (waar ik op 5 juli jl. ook was) en ik huur een twee­per­soons­kamer voor 5 JD.
De meisjes heten Laurien en Daniëlle en met hen ga ik de stad in. Park: fris drin­ken (man­go­sap) en hu­mus eten. La­ter eten we een hal­ve kip in een res­tau­rant plus groen­te, voor cir­ca 1,5 JD. per per­soon.

Na zeven weken weer eens privacy

Hotel: 20.30 uur. Met de hotel­ei­ge­naar en gas­ten, die me nog ken­nen, spre­ken.
Douche.
Een lekkende balpen: broek, bed en la­ken­zak, al­les zit on­der de blau­we inkt.
Bed circa 22.10 uur.
Ik ben geil en teken naakte vrou­wen om bij af te trek­ken.

Menu – 14/08: Begin – Einde.

Google Maps
Israël – Jeruzalem – Damas­cuspoort – Jericho – Grens – Jor­danië – Amman – Abdali.

Wikipedia
Israël – Jeruzalem – Damas­cuspoort – Jericho – Grens – Jor­danië – Amman.

Websites
De waarde van de gulden in euro’s.

Menu – 14/08: Begin – Einde.

Orient Express I en II

Klik hier voor de chronologische volgorde van Orient Express I (1992).

Klik hier voor de chronologische volgorde van Orient Express II (1994).

Mobiele telefoon / Smartphone
the-face.com

Voor be­zoe­kers die via the-face.com op deze web­si­te ko­men: als de in­ter­ne links (me­nu, be­gin, ein­de) niet wer­ken (mo­bie­le te­le­foon / smart­phone) klikt u voor het ori­gi­ne­le adres van dit be­richt op: ira­da.com.

Links naar externe websites

De au­teur de­zes kan niet ga­ran­de­ren dat al­le links naar ex­ter­ne web­si­tes (dus die van der­de par­tij­en) al­tijd zul­len blij­ven be­staan. Fo­to’s in Goog­le Maps, bij­voor­beeld, kun­nen ver­dwij­nen wan­neer de ei­ge­naar ze weg­haalt. Ook aan an­de­re links kan een ein­de ko­men, of kun­nen in on­ge­bruik ra­ken.
Wan­neer u een niet wer­ken­de link con­sta­teert kunt u dat mel­den in het re­ac­tie­veld. Bij voor­baat dank.

Menu – 14/08: Begin.

Orient Express: Jeruzalem

ioannes de limbourg Juli , , , ,

Orient Express II

Naar Jeruzalem v.v. (1994)

25 jaar geleden: 1994 – 2019.

Vandaag is het 8 juli 1994. We (Iris, Kim en ik) reizen zonder complicaties vanuit Am­man, de hoofd­stad van Jor­da­nië naar Is­raël, met na­me naar Je­ru­za­lem, door de Wes­te­lij­ke Jor­daan­oe­ver (West­bank) en via de Al­len­by­brug over de ‘sloot’ die de Jor­daan heet. Je­ru­za­lem is voor mij een ge­wel­di­ge er­va­ring. ’s Avonds ont­staat er tus­sen ons drieën een si­tu­atie die over en­ke­le da­gen tot een ern­stig con­flict zal lei­den.

– – – –

1.) De na­men Iris, Kim en Henna zijn om pri­va­cy­re­de­nen ge­fin­geerd.
2.) Wij alle drie, zowel Iris, Kim en ik (ook Hen­na), stu­de­ren Ara­bi­sche Taal en Let­ter­kun­de aan de Uni­ver­si­teit Leiden. Bei­de jonge vrou­wen (ik noem hen in dit ver­slag soms ‘de meisjes’) zijn voor­aan in de twin­tig. Ik ben 43 jaar oud. Ik ben een laat­bloeier!
3.) Ik reis zon­der ca­me­ra, daar­om plaats ik bij al­le in­te­res­san­te oor­den een link naar de fo­to’s in Goog­le Maps.
4.) Dit reis­ver­slag komt uit mijn dag­boek 1994 en is mijn in­ter­pre­ta­tie van de wer­ke­lijk­heid.
5.) De munteenheid in Jor­da­nië is de Jor­daan­se Di­nar (JD.) en de wis­sel­koers is: 1 JD. = f. 2,76. (€ 1,94 in 2018.)
6.) De munteenheid in Israël is de Sjekel (S.) en de wis­sel­koers is: 1 S. = f. 0,60. (€ 0,42 in 2018.)

Vrijdag, 8 juli 1994

Dag 13 / 72: Amman – Jeruzalem.
Ik slaap slecht, buiten, op het dak van het Rami Ho­tel te Am­man. Ke­rels klet­sen luid tot cir­ca 03.00 uur. Daar­na komt de lan­ge ge­beds­op­roep. (Zie gis­te­ren­och­tend.) Om­dat ik om 05.00 uur op wil staan, heeft sla­pen geen zin meer. Ik douchen.

Allenby Bridge

Om 06.10 uur zitten we in een taxi die ons naar het Abd Ali-bus­sta­tion brengt. (Kost 0,5 JD.)
Weer even later zitten we in een ser­vice-bus, voor 1 JD. per per­soon, die ons naar al-Djisr (de brug) zal bren­gen.
Circa 7.15 uur staan we in een lan­ge file voor de Al­len­by Bridge / King Hus­sayn Bridge. Een uur la­ter zit­ten we in het wacht­lo­kaal van de Jor­daan­se (grens-?) po­li­tie.
We blijven in dit lokaal, met airco, zit­ten. Tegen 10.30 uur worden we naar de grens ge­bracht. De Jor­daan is maar een smal ri­vier­tje, las ik in de reis­gids, maar dat het maar zo’n sloot zou zijn (nau­we­lijks twee me­ter breed) had ik toch niet ver­wacht. Het viel al­le­maal erg tegen.
De busrit kostte 1,5 JD.

De grens der grenzen

De grenscontrole door de mooie en sexy Is­raëli­sche (vrou­we­lij­ke) mi­li­tai­ren, met los­ge­knoop­te over­hem­den, is uit­ge­breid, maar niet zo in­ten­sief als ik ver­wacht­te. De dames zijn vrien­de­lijk. Ze wil­len al­leen mijn elek­tri­sche ap­pa­ra­ten zien: zak­lamp en wek­ker.
Op de vraag hoe lang we blijven twij­fe­len de Kim en Iris en noe­men vier we­ken. Ik: “Vijf of zes.” Des­ge­vraagd geef ik zon­der enige twij­fel (de meis­jes staan te re­ke­nen) een be­drag op van dui­zend gul­den. Ik krijg een ver­blijfs­ver­gun­ning voor 3 maan­den, zij slechts voor één maand.
We denken goedkoper uit te zijn als we met de lo­ka­le bus naar Je­ru­za­lem gaan (goed­ko­per dan een taxi), maar vol­gens Iris, ach­ter­af, zijn we duur­der uit.
We laden onze spullen in de bus en staan als sar­dient­jes in een blik. Mijn rug­zak­je leg ik op aan­wij­zin­gen van een vrouw in het ba­ga­ge­rek. Even la­ter kun­nen we in een an­de­re bus stap­pen, maar ik ver­geet mijn rug­zak­je mee te ne­men. Dat gaat nu met de eer­ste bus mee die snel­ler aan de grens­con­tro­le ge­hol­pen wordt dan ik ver­wacht­te. Eerst staat hij een tijd­je voor ons en ik twij­fel of ik mijn rug­zak er­uit zal ha­len. Ik doe het niet. Op het sta­tion in Je­ri­cho staat die bus er ge­luk­kig nog. On­ze ba­ga­ge ligt op de stoep, maar mijn tas­je ligt nog in het rek. Even la­ter rijdt die bus te­rug naar de brug.
On­der­weg blijft onze bus lang staan, voor de con­tro­le door Is­raëli­sche mi­li­tai­ren. Die wil­den on­ze pas­poor­ten zien.
Ik was niet bang voor dief­stal van mijn rug­zak­je, maar wel om het kwijt te ra­ken door een eer­der ver­trek­ken­de bus.
Op het busstation nemen we de bus naar Je­ru­za­lem.

Jerurzalem

Onderweg, als de bus door Jericho rijdt, slaap ik vast, want ik sliep af­ge­lo­pen nacht niet. Zo zag ik de hoofd­stad van Pa­les­ti­na dus niet.
Rond 13.00 uur zijn we in Jeruzalem. Wat een er­va­ring! We re­den door een dor land­schap er­heen.
We zoe­ken een slaap­plaats. Iris wil recht­streeks naar me­vrouw Kha­li­di gaan, maar Kim vindt dat je haar dan voor een blok zet. Iris in­sis­teert eerst, maar geeft la­ter toe.
In de Khan az-Zeit kun­nen we in hos­tel Ha­shimi voor 10 S. per nacht op het dak sla­pen. Toi­let en douche zijn in een ka­mer, waar ook men­sen sla­pen. Een en ander is nog­al pri­mi­tief. We be­slui­ten des­al­niet­te­min de ge­le­gen­heid te nemen.

Slaapplaatsen

We gaan naar mevrouw Khalidi en maken (hernieuwde, voor Kim en Iris, want zij waren ver­le­den jaar ook al hier) ken­nis en krij­gen voor drie nach­ten een slaap­plaats in een ap­par­te­ment van haar aan­ge­bo­den.
Als we onze ba­ga­ge gaan ha­len, krijgt Iris het aan de stok met een ver­ko­per van films, als zij wil af­din­gen. (We dach­ten dat de Sje­kel veel duur­der was dan hij wer­ke­lijk was, na­me­lijk f. 0,60)
De ruzie zou ons he­le ver­blijf in Je­ru­za­lem voort­du­ren. Hij ge­draagt zich agres­sief, maar al­leen ver­baal.
Bij een verkoper van stadsplattegron­den in­for­meer ik naar de prijs van een kaart van Je­ru­za­lem. Ik zeg dat ik geen geld bij me heb, maar slechts wil we­ten hoe duur die zijn. Hij wordt ook agres­sief als ik de plat­te­grond niet koop.
In het hos­tel hoeven we niet te be­ta­len.
We gaan in West-Jeruzalem geld halen en ik trek 300 Sjekel uit de muur. (f. 180,99)
Het filmrolletje kost­te 15 S. en dus f. 9,00 en niet cir­ca f. 15,00 zo­als we dach­ten.

Een conflict

We eten ergens wat en later drin­ken we nog si­naas­ap­pel­sap. Daar, in die zaak, komt de aap uit de mouw. Kim en Iris vin­den een ge­za­men­lij­ke pot plot­se­ling over­bo­dig. Zij kun­nen waar­schijn­lijk goed­koop sla­pen en wil­len zelfs niet bij­dra­gen in mijn wel­licht duur­de­re over­nach­tings­kos­ten, laat staan: delen.
In Amman klaag­de ik over de ho­ge­re kos­ten van hen, maar ik moest so­li­da­ri­teit be­trach­ten, von­den ze. In Da­mas­cus sliep ik 25 SL. Duur­der dan hen, maar zij bei­den had­den wel douche en toi­let.
Voordat we bij mevrouw Khalidi ge­weest wa­ren, was er nog spra­ke van een ge­za­men­lij­ke pot, maar bij mevrouw Kha­li­di bleek dat er kans voor hen was op goed­ko­pe slaap­ruim­te in het Daar al-Tifl. (Het meis­jes­in­ter­naat.)
Zelfs Henna had in Nederland nog vóór ons ver­trek ge­zegd dat als zij goed­koop zou­den kun­nen sla­pen, het niet meer dan bil­lijk zou zijn als zij (de Kim en Iris) zou­den bij­dra­gen in mijn kos­ten.
Nu het de dames voordeliger uit­komt, la­ten ze mij val­len.
Alleen dan, herinner ik mij dat we ook geen kos­ten ge­deeld heb­ben in Gö­re­me. Daar sliep Iris twee nach­ten voor 50.000 TL. (f. 3,00) per nacht en Kim en ik voor 200.000 TL. (f. 12,00) Hier heb ik niets ge­hoord over be­ta­len uit de ge­za­men­lij­ke pot of iets der­ge­lijks.
Deze gebeurtenis, van­daag, zet­te voor mij de toon van de­ze reis.
Ik heb daarna koeltjes op hen ge­re­a­geerd. Op ge­ge­ven mo­ment, tij­dens dit ver­blijf in Je­ru­za­lem was de on­der­lin­ge ver­stand­hou­ding heel ge­span­nen.

De Klaagmuur

We gaan naar de Klaagmuur kijken. Eerst vond ik het maar angst­aan­ja­gend. Daarna vind ik het gênant om naar die bid­den­de men­sen te kij­ken. Zo sta je toch ook niet naar bid­den­de mos­lims te kij­ken? Mijn gêne gaat en ik blijf een tijd­je kij­ken, voor­al ook om­dat er sexy jon­ge vrou­wen rond­lo­pen.
Tegen 21.00 uur zijn we bij mevrouw Kha­li­di en te­gen 21.30 uur gaan we sla­pen. Zij sla­pen in een ka­mer en ik op een bank.
Eerst nog een Arabische krant le­zen en te­gen 23.00 uur ga ik sla­pen.

Menu – 08/07: Begin – Einde.

Google Maps
Amman – Allenbybrug – Jericho – Jeruzalem.

Wikipedia
Amman – West­bank – Allenbybrug – Jordaan – Jeruzalem.

Websites
De waarde van de gulden in euro’s.

Menu – 08/07: Begin – Einde.

Orient Express I en II

Klik hier voor de chronologische volgorde van Orient Express I (1992).

Klik hier voor de chronologische volgorde van Orient Express II (1994).

Mobiele telefoon / Smartphone
the-face.com

Voor be­zoe­kers die via the-face.com op deze web­si­te ko­men: als de in­ter­ne links (me­nu, be­gin, ein­de) niet wer­ken (mo­bie­le te­le­foon / smart­phone) klikt u voor het ori­gi­ne­le adres van dit be­richt op: ira­da.com.

Links naar externe websites

De au­teur de­zes kan niet ga­ran­de­ren dat al­le links naar ex­ter­ne web­si­tes (dus die van der­de par­tij­en) al­tijd zul­len blij­ven be­staan. Fo­to’s in Goog­le Maps, bij­voor­beeld, kun­nen ver­dwij­nen wan­neer de ei­ge­naar ze weg­haalt. Ook aan an­de­re links kan een ein­de ko­men, of kun­nen in on­ge­bruik ra­ken.
Wan­neer u een niet wer­ken­de link con­sta­teert kunt u dat mel­den in het re­ac­tie­veld. Bij voor­baat dank.

Menu – 08/07: Begin.

Orient Express: Amman

ioannes de limbourg Juli , ,

Orient Express II

Naar Jeruzalem v.v. (1994)

25 jaar geleden: 1994 – 2019.

Vandaag is het 7 juli 1994. Deze nacht sliep ik op het dak van Ho­tel Rami in Am­man, de hoofd­stad van Jor­da­nië. Ik ben daar sa­men met mijn reis­ge­no­ten Iris en Kim. Ik klaag over mug­gen­be­ten. We krij­gen van­daag toe­stem­ming van het Jor­daans Mi­ni­ste­rie van Bin­nen­land­se Zaken om de West­bank (Wes­te­lij­ke Jor­daan­oever) te be­zoe­ken. Een man spreekt mij aan en wil van al­les we­ten over het Ne­der­lands drugs­be­leid. Ook ver­telt hij dat in het Wes­ten islam is, maar geen mos­lims en dat in de Ara­bi­sche we­reld mos­lims zijn, maar dat er geen islam is! De be­doeïen, die ons gis­te­ren be­loof­de om van­daag met ons naar een res­tau­rant te gaan, doet dat niet, maar hij komt wel.

– – – –

1.) De na­men Iris en Kim zijn om pri­va­cy­re­de­nen ge­fin­geerd.
2.) Wij alle drie, zowel Iris, Kim en ik, stu­de­ren Ara­bi­sche Taal en Let­ter­kun­de aan de Uni­ver­si­teit Leiden. Bei­de jonge vrou­wen (ik noem hen in dit ver­slag soms ‘de meisjes’) zijn voor­aan in de twin­tig. Ik ben 43 jaar oud. Ik ben een laat­bloeier!
3.) Ik reis zon­der ca­me­ra, daar­om plaats ik bij al­le in­te­res­san­te oor­den een link naar de fo­to’s in Goog­le Maps.
4.) Dit reis­ver­slag komt uit mijn dag­boek 1994 en is mijn in­ter­pre­ta­tie van de wer­ke­lijk­heid.
5.) De munteenheid in Jor­da­nië is de Jor­daan­se Di­nar (JD.) en de wis­sel­koers is: 1 JD. = f. 2,76. (€ 1,94 in 2018.)

Donderdag, 7 juli 1994

Dag 12 / 72: Amman.
De ellenlange azaan*1, met uit­brei­din­gen, stoort me in mijn slaap. Hotel Rami ligt im­mers vlak­bij de Hoes­sein mos­kee. Ik sta om 7.30 uur, nog moe, op en neem een douche.

Muggenbeten

Sinds Damascus zit ik ‘onder’ de muggenbeten. Twee jaar ge­le­den al ver­tel­de de ei­ge­naar van een ho­tel in Hama, Syrië, waar ik ver­bleef, dat Ho­tel al-Rabie daar be­rucht voor is, van­we­ge het wa­ter in de fon­tein en het vele groen. Dat trekt als­maar mug­gen aan.
Veel mug­gen­be­ten zit­ten op het on­ge­kleurd vel (dat nor­maal on­der mijn kle­ding zit), maar er zit­ten ook beten op mijn blote on­der­ar­men.

Permissie

Tegen 8.30 uur gaan we op pad: brood en banaan kopen. Kaas heb ik nog.
Voor een Travellercheque van 50 US$ krijg ik hier in Amman 34 JD.
We gaan met een taxi naar het Ar­cheo­lo­gisch Mu­seum waar Iris de in­houd gaat be­kij­ken. Kim en ik wan­de­len een eind te­rug naar een kof­fie­huis om er thee te drin­ken.
Later gaan we bij het museum in de scha­duw op Iris zit­ten wach­ten. Daar­na gaan we op weg naar het Mi­ni­ste­rie van Bin­nen­land­se Za­ken. We hebben niet veel tijd meer, maar Iris neemt het er nog even van en ver­dwijnt op een wei­de met oude ste­nen.
Om 12.30 uur krij­gen we on­ze toe­stem­ming voor de West­bank. We blij­ven nog in een na­bu­rig koel win­kel­cen­trum han­gen, waar we zo­iets als een milk­shake ge­brui­ken en we gaan naar een boek­han­del met veel re­li­gi­eu­ze boe­ken. Ook boe­ken met de tekst en de mu­ziek van lied­jes van be­ken­de (Ara­bi­sche) zan­gers en zan­ge­res­sen.
Met een taxi gaan we naar Wast al-balad: het stads­cen­trum. Iris gaat wat on­der­ne­men. Kim en ik gaan op een ter­ras­je in het park zit­ten. (Ik at eerst er­gens an­ders (eigen) brood met kaas en ba­naan.)
Vanaf het terras zie ik een zwar­te vrouw met hoofd­doek. Zij draagt een zeer strak­ke leg­ging, zoals leg­gings ge­woon­lijk zeer strak zijn. Haar kruis is maar nau­we­lijks be­dekt door een open­han­gend jasje! (Over is­la­mi­ti­sche kuis­heid ge­spro­ken, zie hier be­ne­den.)
We blijven zitten van circa 15.00 uur tot rond 18.00 uur.

Geen samenwerking, slecht rivaliteit

Gisteren zagen we een man voortdurend met een hand­naai­ma­chi­ne spe­len, nu komt hij met een smoes naar me toe: “Sor­ry Sir, here I ha­ve an ar­ticle in a ma­ga­zine that might in­te­rest you.” Het ar­ti­kel gaat over de ijs­tijd en ar­cheo­lo­gie.
Ik nodig hem uit om naast mij te ko­men zit­ten (naast een vrouw (Kim) zit­ten is im­mers on­fat­soen­lijk in is­la­mi­ti­sche con­text) en ver­vol­gens heb­ben we een in­te­res­sant ge­sprek dat min­stens an­der­half uur duurt, over twee on­der­wer­pen. (Hij is Ira­kees en bio­che­mi­cus.)
Hij vraagt naar het drugs­be­leid in Ne­der­land en ik ver­de­dig on­ze po­li­tiek en stel zelfs voor om drugs vol­le­dig vrij te ge­ven. Het ne­ga­tie­ve ef­fect van die vrij­heid kan ver­sla­ving zijn. (Maar het ne­ga­tie­ve ef­fect van mes­sen is dat je er iemand mee dood kan ste­ken: dat zeg ik niet, maar mijn re­de­ne­ring komt er wel op neer.) Als we drugs blij­ven be­per­ken heeft dat gro­te cri­mi­na­li­teit tot ge­volg en be­per­king van de vrij­heid, om­dat al­les en ieder­een dan ge­con­tro­leerd moet worden.
Een­ieder is vrij om te ne­men wat hij of zij wil, daar­mee kan je de vrijheid van an­de­ren niet be­per­ken. Al­tijd dat ge-be­scherm van in­di­vi­du­en! Het aan­tal drugs­doden (hij spreekt over 2.000 per jaar.) valt in het niet bij het aan­tal do­den van ro­ken, ver­keer­de levens­stijl, ver­keers­on­ge­luk­ken, etc.
We spreken lang over de ne­ga­tie­ve in­vloed van de gods­dienst. (Ook vol­gens hem.) Ik laat hem het woord voe­ren en stel slechts vra­gen.
Hij zegt: een ge­leer­de ging naar het Wes­ten en kwam te­rug. Hij zei toen: “In het Wes­ten vond ik is­lam, maar ik vond geen mos­lims. Hier (thuis) vind ik mos­lims, maar geen is­lam.”
Zedelijkheid is alles wat telt. Zijn de vrou­wen in een fa­mi­lie kuis, dan kun­nen ze voor de rest doen en la­ten wat ze wil­len. Zijn ze een­maal in Mekka*;2 ge­weest dan hoe­ven ze ner­gens meer re­ke­ning te hou­den, zo re­de­ne­ren de mos­lims, be­weert hij.
Het onderwijs is geïslamiseerd. Nie­mand weet meer iets van het gro­te ver­leden van dui­zend jaar ge­le­den. (Hij noemt al-Ma’arri*3.)
De om­ni­po­ten­tie van God en de vrees voor straf ver­lamt de men­sen. Er is geen sa­men­wer­king, maar slechts ri­va­li­teit. Er is stil­stand in de Ara­bi­sche we­reld, geen con­ti­nuïteit. Ieder­een be­gint op­nieuw het wiel uit te vin­den, want nie­mand draagt iets over aan een an­der, aan ken­nis*4.Er zou scheiding van kerk en staat moe­ten zijn.
Hij vraagt mijn adres. Ik geef hem mijn post­bus­num­mer. Hij geeft slechts zijn te­le­foon­num­mer.

De bedoeïen en zijn slaaf

Rond 20.00 uur hebben we een af­spraak met de Bedwi = be­doeïen. (Al­le drie zijn we zijn naam ver­ge­ten.) Hij werkt als gids in het Amfi­the­ater.
In tegenstelling met wat hij gis­te­ren zei gaan we niet naar een res­tau­rant, maar haalt hij een een­vou­dig, maar lek­ker maal naar het Amfi­the­ater en com­mandeert ‘zijn vriend’ als een slaaf. Hij was ver­ge­ten dat ik hem ge­zegd had dat ik geen vlees eet. Nu com­man­deert hij zijn vriend om fa­la­fel voor mij te ha­len. (Met pa­tat.) Drie fa­la­fels met yog­hurt en pa­tat: niet slecht.
Het gesprek wil, in tegenstel­ling met gis­te­ren­avond, maar niet vlot­ten.
Net nadat Iris over ons reis­doel (Je­ru­za­lem) heeft ver­teld, ko­men een drie­tal of vier­tal po­li­tie­agen­ten te voor­schijn. Dat wekt mijn wan­trouwen.
We drinken thee. Hij heeft vast niet veel geld. (Hij zal ook wel geen be­doeïen zijn.) Hij is 32 jaar oud. Zijn naam wis­ten we dus niet meer.
Tegen 22.30 uur naar het ho­tel. Bed rond 23.00 uur.
We betalen het hotel al­vast voor­uit: de ka­mer 3 x 2 JD. (2 JD. per bed) x 3 nachten = 18 JD. Ik 3 x 1,5 JD. = 4,5 JD. To­taal: 22,5 JD. = f. 60,75. Kim en Iris had­den een ka­mer met drie bed­den! Jor­da­nië is duur…

Menu – 07/07: Begin – Einde.

Voetnoten

1.) Azaan. De Azaan is de islamitische ge­beds­op­roep die iede­re dag vijf keer van­af de mi­na­ret­ten klinkt, om de ge­lo­vi­gen aan te spo­ren om te gaan bid­den (wat Allah ver­plicht heeft ge­steld, dat vijf keer bid­den), of, nog be­ter, naar de mos­kee te ko­men om daar het ge­bed ge­za­men­lijk te ver­rich­ten.
Op YouTube zijn talloze Azaans te be­luis­teren:
De Soennitische gebeds­op­roep, deze vindt plaats in de Omaj­jaden / Grote moskee van Da­mas­cus en is meer­stem­mig. Deze heb ik zelf vaak ge­hoord en ook ge­zien.
De (soennitische) gebeds­op­roep te Mekka, voor het och­tend­ge­bed, want de moeëzzin (hij die tot het ge­bed op­roept) zegt: as-salah khayrum min an-nawm: de salaah (het ge­bed) is be­ter dan de slaap.
De Shi’itische gebeds­op­roep in Ker­ba­la (Irak) van­af de mos­kee van de ‘mar­te­laar’ Imam Hussein.

Retour noot 1.

2.) Mekka. Deze stad is het ultime be­de­vaarts­oord van de is­lam. (Er zijn er meer, maar Mekka is de be­lang­rijk­ste be­de­vaarts­plaats). De be­de­vaart naar Mekka heet Hadjdj, die al­leen in een be­paal­de tijd van het jaar gel­dig is, na­me­lijk ge­du­ren­de een paar da­gen in de is­la­mi­ti­sche ka­len­der­maand Dhoe al-Hidzjah. Als mos­lims daar hun re­li­gi­eu­ze plicht heb­ben ge­daan, mo­gen ze zich Hadjdji (man­nen) of Hadjdjah (vrou­wen) noe­men. Dat is een eer­vol­le ti­tel waar­mee je kunt op­schep­pen: “Ik ben in Mekka ge­weest!”

Retour noot 2.

3.) Abu Ala’a al-Ma’arri: een Arabische dich­ter, schrij­ver, fi­lo­soof en we­ten­schap­per, bo­ven­dien een over­tuigd atheïst, niet on­om­stre­den, van­we­ge dat atheïs­me. Zie ver­der bij Wi­ki­pe­dia: Aboe l-‘Alaa al-Ma’arri.

Retour noot 3.

4.) Van die Irakees ben ik nooit ver­ge­ten dat hij ver­tel­de dat als een on­der­ge­schik­te een bril­jant idee heeft, dat hij dat nooit zal door­ver­tel­len aan zijn chef, want dan eigent die zich dat idee toe en de on­der­ge­schik­te hoort er nooit meer wat over. Als zijn chef niet erg hoog in de or­ga­ni­sa­tie zit, zal die, als die al zo’n idee van een on­der­ge­schik­te zou krij­gen, dat ook niet ver­der ver­tel­len aan zijn chef, want an­ders eigent die zich dat idee toe en krijgt de pro­mo­tie. (Zelf denk ik er te­gen­woor­dig bij, uit er­va­ring ge­leerd: als ach­ter­af blijkt dat het toch niet zo’n goed idee was, dan krijgt de on­der­ge­schik­te straf om­dat hij zijn meer­de­re voor schut heeft ge­zet. Als de on­der­ge­schik­te nog iemand onder zich heeft zal hij pro­be­ren die de schuld te ge­ven en zo glijdt dat mis­luk­te idee steeds la­ger de or­ga­ni­sa­tie in tot­dat uit­ein­de­lijk het hulp­je van de por­tier, die er niets mee te ma­ken heeft, de schuld en de straf krijgt.)

Retour noot 4.

Menu – 07/07: Begin – Einde.

Google Maps
Amman.

Wikipedia
Amman – West­bank – Amfitheater.

Websites
De waarde van de gulden in euro’s.

Menu – 07/07: Begin – Einde.

Orient Express I en II

Klik hier voor de chronologische volgorde van Orient Express I (1992).

Klik hier voor de chronologische volgorde van Orient Express II (1994).

Mobiele telefoon / Smartphone
the-face.com

Voor be­zoe­kers die via the-face.com op deze web­si­te ko­men: als de in­ter­ne links (me­nu, be­gin, ein­de) niet wer­ken (mo­bie­le te­le­foon / smart­phone) klikt u voor het ori­gi­ne­le adres van dit be­richt op: ira­da.com.

Links naar externe websites

De au­teur de­zes kan niet ga­ran­de­ren dat al­le links naar ex­ter­ne web­si­tes (dus die van der­de par­tij­en) al­tijd zul­len blij­ven be­staan. Fo­to’s in Goog­le Maps, bij­voor­beeld, kun­nen ver­dwij­nen wan­neer de ei­ge­naar ze weg­haalt. Ook aan an­de­re links kan een ein­de ko­men, of kun­nen in on­ge­bruik ra­ken.
Wan­neer u een niet wer­ken­de link con­sta­teert kunt u dat mel­den in het re­ac­tie­veld. Bij voor­baat dank.

Menu – 07/07: Begin.

Orient Express: Amman

ioannes de limbourg Juli , ,

Orient Express II

Naar Jeruzalem v.v. (1994)

25 jaar geleden: 1994 – 2019.

Vandaag is het 6 juli 1994. Kim, Iris en ik zijn sinds gisteren­avond in Amman, de hoofd­stad van Jor­da­nië. We pro­be­ren goed­koop thee te drin­ken, wat mis­lukt. Kun­nen daar­na het Ne­der­lands Con­su­laat niet vin­den. Ik eet te veel zoet­wa­ren en word er ziek van. We be­klim­men een heu­vel en ko­men in een ka­tho­lie­ke buurt, waar men­sen Duit­se na­men heb­ben. Een Be­doeïen no­digt ons uit om mor­gen sa­men te gaan eten.

– – – –

1.) De na­men Iris en Kim zijn om pri­va­cy­re­de­nen ge­fin­geerd.
2.) Wij alle drie, zowel Iris, Kim en ik, stu­de­ren Ara­bi­sche Taal en Let­ter­kun­de aan de Uni­ver­si­teit Leiden. Bei­de jonge vrou­wen (ik noem hen in dit ver­slag soms ‘de meisjes’) zijn voor­aan in de twin­tig. Ik ben 43 jaar oud. Ik ben een laat­bloeier!
3.) Ik reis zon­der ca­me­ra, daar­om plaats ik bij al­le in­te­res­san­te oor­den een link naar de fo­to’s in Goog­le Maps.
4.) Dit reis­ver­slag komt uit mijn dag­boek 1994 en is mijn in­ter­pre­ta­tie van de wer­ke­lijk­heid.
5.) De munteenheid in Jor­da­nië is de Jor­daan­se Di­nar (JD.) en de wis­sel­koers is: 1 JD. = f. 2,76. (€ 1,94 in 2018.)

Woensdag, 6 juli 1994

Dag 11 / 72: Amman.
Ik slaap buiten, op het platte dak van het hotel. Te­gen de och­tend daalt de tem­pe­ra­tuur, maar blijft toch aan­ge­naam.
Kim, Iris en ik spre­ken af om een tocht door de woes­tijn te ma­ken, naar Qasr / Qusair Amra*1. (Ik heb niet veel zin en ik hoop dat het niet door­gaat.) (En het zal ook niet door­gaan!)

Nederlands Consulaat

Om 9.00 uur staan we buiten het hotel en ko­pen le­vens­mid­de­len. Zij ko­pen fruit en ik deel mee in de kos­ten, maar heb nau­we­lijks kans om er­van te eten. Ik wil wel wat be­wa­ren, maar als ik een paar vruch­ten heb ge­had, heb ik vol­gens hen mijn deel ge­had. Dat zeg­gen ze niet, maar ze eten gewoon door tot­dat alles op is.
In een zaak voor halwiyaat (= zoe­tig­he­den) pro­be­ren we thee te krij­gen zon­der halwa = zoet/lek­kers te be­stel­len. De man be­looft, maar brengt geen thee. We voe­len ons be­schaamd/ver­le­gen, maar eten toch stie­kem ons ei­gen brood op. Na twin­tig mi­nu­ten op thee wach­ten, zon­der re­sul­taat, gaan we weg. We we­ten niet meer in wel­ke rich­ting we naar het Ne­der­lands Con­su­laat moe­ten gaan. Al­leen Iris weet de weg nog een beet­je te vin­den en na ver­schil­len­de men­sen ge­vraagd te heb­ben, ko­men we pre­cies op tijd (10.00 uur) bij het Con­su­laat van Ho­no­rair Con­sul Char­ley Sheikh­ali. Toen we nog in moei­lijk­he­den ver­keer­den om het juis­te adres te vin­den kwam Iris op het idee om een post­kan­toor bin­nen te wip­pen om er post­ze­gels te ko­pen! Ge­luk­kig riep Kim haar tot de orde. Te laat ko­men is haar spe­cia­li­teit. On­be­zon­nen din­gen doen, daar is iris goed in.
Van de Consul krijgen we met hulp van Schou­ten (Char­gé d’Af­faires van de Am­bas­sa­de te Da­mas­cus) een naam op het Mi­ni­ste­rie van Bin­nen­land­se Za­ken, waar we moe­ten zijn voor de per­mis­sie om de West­bank te mo­gen be­zoe­ken.

Ministerie van Binnenlandse Zaken

Met een taxi voor 0,750 JD. rij­den we een heel eind bui­ten het cen­trum naar Wi­za­rat al-Da­khi­liy­ya = het Mi­ni­ste­rie van Bin­nen­land­se Za­ken (BiZa). Mor­gen om 13.00 uur moe­ten we on­ze toe­stem­ming ko­men op­ha­len. “Ge­luk­kig!”, denk ik. De rit door de woes­tijn naar Qu­sair Amra gaat dus niet door. Ik zeg na­tuur­lijk niets over mijn ge­voelens.
Voor het legeszegel op het for­mu­lier moe­ten we 10 qurush = 100 fils be­talen.

Licht ziek

In hotel Marriott Hotel drinken we thee (Kim en ik) en met een taxi gaan we naar een post­kan­toor in de stad om post­ze­gels (ta­ba’at) te ko­pen. Scha­duw zoe­ken in een park. Kim en ik gaan in een café on­der een af­dak­je zit­ten, een beet­je warm, want geen wind, maar rus­tig. We ge­brui­ken een mi­ni­mum aan con­sump­ties.
Dagboek bijwerken en vertellen. Thee drin­ken. De wa­ter­fles van Iris wordt ge­ïn­spec­teerd, want de ober denkt dat die uit Is­raël komt.
We blijven tot circa 17.30 uur zit­ten, zon­der veel te ge­brui­ken. Kosten: 1,100 JD.
Ik deel mijn brood met Kim en we gaan de stad in, ‘zoet’ eten. Om­dat ik niet ge­noeg ge­ge­ten heb, valt dat to­taal ver­keerd en ik word snel ziek, al­thans, ik voel me erg on­pret­tig.

Jebel Amman

Daarna beklimmen we Jebel Amman (Berg Am­man), een stei­le weg met dui­zen­den trap­tre­den, zo lijkt het wel, we ko­men in de privé­sfeer van de be­vol­king. We wor­den over­al be­ke­ken en gel­den mis­schien als in­drin­gers. Ik kijk maar naar de grond als we vrou­wen pas­se­ren. Deu­ren en poor­ten gaan open, als we langs lo­pen, man­nen en vrou­wen sta­ren ons aan.
Het is een zware en ver­moei­ende tocht. Het valt Iris op dat er zo­veel ker­ken staan en bo­ven word ik aan­ge­spro­ken door een goud­smid die zegt ka­tho­liek te zijn en die me zijn zo­nen voor­stelt, met Duit­se na­men. Heet één van hen Rommel*2? Of heb ik dat ver­keerd ver­staan?

Bedoeïen

Beneden gaan we weer in het park zit­ten.
Kim en ik gaan rustig zit­ten, want ook zij heeft pro­ble­men met haar maag. Iris wil pra­ten (met Jor­da­niërs) en gaat on­der een lamp zit­ten. Men­sen kij­ken haar vreemd aan, maar lo­pen door. Het is hoogst ver­dacht voor hen, een vrouw al­leen.
Wij daarentegen hebben te­gen on­ze be­doe­ling / wens als­maar aan­spraak, eerst van een paar school­kin­de­ren, la­ter van een be­doeïen en school­kin­de­ren. Zij, Iris, heeft al­leen aan­spraak van be­del­kin­de­ren en snoep-ver­koop-kin­de­ren.
Een brengt me spul, dat Iris be­taalde, zegt hij. Dat is wer­ke­lijk on­mo­ge­lijk voor te stel­len: Iris be­taal­de! (Later blijkt het waar te zijn.)
De jongen duwde me ge­kook­te bo­nen in de hand, maar ik gaf die te­rug, ze vie­len op de grond en toen wil­de hij weer geld heb­ben!
De bedoeïen spreekt Ara­bisch, En­gels, Duits en He­breeuws. Hij no­digt ons uit om mor­gen­avond met hem in een res­tau­rant te gaan eten.
Tegen 23.00 uur zijn we in het ho­tel.
Na douchen ga ik op weer op het dak sla­pen.

Menu – 06/07: Begin – Einde.

Voetnoten

1.) Qasr / Qusair Amra. Qasr be­te­kent ‘kas­teel’ / ‘burcht’ / ‘pa­leis’. Qusair is de ver­klein­vorm daar­van, dus ‘kas­teel­tje’ / ‘burch­tje’ / ‘pa­leis­je’.

Retour noot 1.

2.) Rommel. Het gaat bij deze ‘Rom­mel’ niet om wan­or­de van spul­len die er­gens rond­slin­ge­ren, maar om de Duit­se Veld­maar­schalk Er­win Rom­mel (1891-1944).

Retour noot 2.

Menu – 06/07: Begin – Einde.

Google Maps
Amman – Jabal Amman – Qasr Amra (foto).

Wikipedia
Amman – Jabal Amman (Engels) – Qusair Amra – West­bank – Erwin Rommel.

Websites
De waarde van de gulden in euro’s.

Menu – 06/07: Begin – Einde.

Orient Express I en II

Klik hier voor de chronologische volgorde van Orient Express I (1992).

Klik hier voor de chronologische volgorde van Orient Express II (1994).

Mobiele telefoon / Smartphone
the-face.com

Voor be­zoe­kers die via the-face.com op deze web­si­te ko­men: als de in­ter­ne links (me­nu, be­gin, ein­de) niet wer­ken (mo­bie­le te­le­foon / smart­phone) klikt u voor het ori­gi­ne­le adres van dit be­richt op: ira­da.com.

Links naar externe websites

De au­teur de­zes kan niet ga­ran­de­ren dat al­le links naar ex­ter­ne web­si­tes (dus die van der­de par­tij­en) al­tijd zul­len blij­ven be­staan. Fo­to’s in Goog­le Maps, bij­voor­beeld, kun­nen ver­dwij­nen wan­neer de ei­ge­naar ze weg­haalt. Ook aan an­de­re links kan een ein­de ko­men, of kun­nen in on­ge­bruik ra­ken.
Wan­neer u een niet wer­ken­de link con­sta­teert kunt u dat mel­den in het re­ac­tie­veld. Bij voor­baat dank.

Menu – 06/07: Begin.

Orient Express: Amman

ioannes de limbourg Juli , , , ,

Orient Express II

Naar Jeruzalem v.v. (1994)

25 jaar geleden: 1994 – 2019.

Vandaag is het 5 juli 1994. Iris, Kim en ik rei­zen de­ze mid­dag in de dienst­auto met chauf­feur (en air­co) van de Char­gé d’Af­faires van de Ne­der­land­se Am­bas­sa­de te Da­mas­cus, de heer Schou­ten, naar Am­man, de hoofd­stad van Jor­da­nië. In Am­man zal ik de ko­men­de nach­ten op het (plat­te) dak van een ho­tel sla­pen. Bui­ten, dus.

– – – –

1.) De na­men Iris en Kim zijn om pri­va­cy­re­de­nen ge­fin­geerd.
2.) Wij alle drie, zowel Iris, Kim en ik, stu­de­ren Ara­bi­sche Taal en Let­ter­kun­de aan de Uni­ver­si­teit Leiden. Bei­de jonge vrouw­en (ik noem hen in dit ver­slag soms ‘de meisjes’) zijn voor­aan in de twin­tig. Ik ben 43 jaar oud. Ik ben een laat­bloeier!
3.) Ik reis zon­der ca­me­ra, daar­om plaats ik bij al­le in­te­res­san­te oor­den een link naar de fo­to’s in Goog­le Maps.
4.) Dit reis­ver­slag komt uit mijn dag­boek 1994 en is mijn in­ter­pre­ta­tie van de wer­ke­lijk­heid.
5.) De munteenheid in Syrië is de Syrische Lira / Pond (SL.) en de wis­sel­koers is: 1 SL. = f. 0,04. 25 SL. is dus f. 1,00. (€ 0,70 in 2018.)
6.) De munteenheid in Jor­da­nië is de Jor­daan­se Di­nar (JD.) en de wis­sel­koers is: 1 JD. = f. 2,76. (€ 1,94 in 2018.)

Dinsdag, 5 juli 1994

Dag 10 / 72: Damascus – Amman.
Opstaan 9.00 uur.
Hotel al-Rabie kost 3x 250 SL. + 3x 150 SL. = 1.200 SL. (Voor ons drieën.)
Buiten, op de binnenplaats, wacht ik op Kim en Iris. Iris heeft om 9.30 uur een af­spraak op de uni­ver­si­teit. Zij komt daar om 9.50 uur ach­ter als ze met de heer Schou­ten belt. Zij had ook een af­spraak om om 8.30 te bel­len. Paniek.
Om 11.00 uur is ze terug. De af­spraak was met de voor­zit­ter van de raad van be­stuur van de Uni­ver­si­teit van Da­mas­cus. Een be­lang­rijk per­soon dus. Zij gaat van­af sep­tem­ber één jaar in Damas­cus stu­deren.

Boekhandel

Na een hoop gedoe zijn we om 12.00 uur zo ver dat we de stad in kun­nen gaan. We gaan naar boek­han­del Nobel en daar koop ik en­ke­le boe­ken van al-Tayyib Salih en de gram­ma­ti­ca van Wright*1 voor res­pec­tie­ve­lijk 450 en 600 SL. = f. 18,00 en f. 24,00.
In het hotel halen we nu de ba­ga­ge op en (na on­der­weg eerst kof­fie en thee drin­ken) nog een keer naar boek­han­del Nobel om er een al-Maw­rid Ara­bisch – En­gels woor­den­boek van Ruhi al-Ba’al­baki te ko­pen voor Karima. (Zij zal hem wel moe­ten be­ta­len.)

Naar Amman

Met een taxi om circa 14.30 uur naar de Am­bas­sa­de.
De heer Scholten had be­loofd om ons naar Am­man te bren­gen. Hij moet er ook zijn, maar pas mor­gen­och­tend.
We rijden in een Buick met chauf­feur (en air­co) naar Am­man. Onderweg krijgen we wat informatie over de po­li­tie­ke toe­stand in Ne­der­land. De rit duurt 2,5 uur plus een half uur grens­for­ma­li­tei­ten. Schou­ten hoeft niet uit te stap­pen. Dat re­gelt zijn chauf­feur.
De chauffeur rijdt te hard en krijgt in Jor­da­nië een be­keu­ring.
In de auto is het tus­sen de 15° en 19°C. Bui­ten is het 33°C.!
Aan de grens wis­sel ik mijn laat­ste 275 SL. voor 3,500 JD. JD. = Jordan Dinars. 1 JD. = f. 2,76. Fl. 100,00 = 36,200 JD. Ik wis­sel ook f. 500,00 (con­tant) voor 18,100 JD.
Rond 17.30 uur zijn we in Amman. Hus­sein, de chauf­feur, brengt Schou­ten eerst naar een duur ho­tel en dan ons naar het stads­cen­trum: wast al-balad.
Hij toont ons het con­su­laat, waar we mor­gen­och­tend om 10.00 uur moe­ten zijn.

Hotel

Op zoek naar een hotel. De Iris en Kim kun­nen in één ka­mer slapen, ik bij an­de­ren. Ik wei­ger, maar als we na ve­le trap­pen klim­men (want de mees­te ho­tels zit­ten bo­ven win­kels, op de twee­de of nog ho­ge­re ver­die­ping) niets kun­nen vin­den ga ik ak­koord met het eer­ste: Fun­duq Rami. (Ho­tel Rami.) Ik mag, des­ge­wenst, op al-Sath (het dak) sla­pen. Mijn ba­ga­ge en waar­de­vol­le spul­len zet ik bij Kim en Iris op de ka­mer, want ik werd ge­waar­schuwd voor (gauw-)die­ven.

In de stad

In de stad gaan Kim en ik rijst en kip eten. In een goor res­tau­rant, maar het eten is goed. Iris drinkt al­leen maar wa­ter.
In een park (het is er mooi, druk en warm) eten we ijs, Iris na­tuur­lijk ook! Fruit en zoet, daar leeft ze op.
Voor totaal 1,5 JD. fooi be­zoeken we het Ro­mein­se am­fi­the­ater en klim­men tot de top er­van. Wat is het vre­se­lijk steil! Maar bo­ven is het uit­zicht prach­tig: we kun­nen een groot deel van Am­man zien.
Hotel rond 22.30 uur. Mezelf af­spoe­len.
Slapen op het dak blijkt een genot, lek­ker koel. Een wel­daad.

Menu – 05/07: Begin – Einde.

Voetnoten

1.) De schrijver al-Tayyib Salih (1929-2009) was een Soe­da­ne­se schrij­ver, die een paar zeer goe­de ro­mans heeft ge­schre­ven.
2.) A Grammar of The Arabic Language by William Wright, in te zien (ook te down­loaden), als PDF, op de web­site van Internet Archive.

Retour noot 1.

Menu – 05/07: Begin – Einde.

Google Maps
Damascus – al-Rabie-Hotel – Amman.

Wikipedia
Damascus – Amman – Al-Tayyib Salih.

Websites
De waarde van de gulden in euro’s.

Menu – 05/07: Begin – Einde.

Orient Express I en II

Klik hier voor de chronologische volgorde van Orient Express I (1992).

Klik hier voor de chronologische volgorde van Orient Express II (1994).

Mobiele telefoon / Smartphone
the-face.com

Voor be­zoe­kers die via the-face.com op deze web­si­te ko­men: als de in­ter­ne links (me­nu, be­gin, ein­de) niet wer­ken (mo­bie­le te­le­foon / smart­phone) klikt u voor het ori­gi­ne­le adres van dit be­richt op: ira­da.com.

Links naar externe websites

De au­teur de­zes kan niet ga­ran­de­ren dat al­le links naar ex­ter­ne web­si­tes (dus die van der­de par­tij­en) al­tijd zul­len blij­ven be­staan. Fo­to’s in Goog­le Maps, bij­voor­beeld, kun­nen ver­dwij­nen wan­neer de ei­ge­naar ze weg­haalt. Ook aan an­de­re links kan een ein­de ko­men, of kun­nen in on­ge­bruik ra­ken.
Wan­neer u een niet wer­ken­de link con­sta­teert kunt u dat mel­den in het re­ac­tie­veld. Bij voor­baat dank.

Menu – 05/07: Begin.