Dit is een overzicht van de palmboomplantage (dadels) waarin ook het Gaṣr al-Goebba-hotel ligt, links, maar net voorbij de linker rand van de foto. De huizen op de achtergrond horen bij de woonwijk Aydīd en Tarīm zelf ligt rechts in beeld. De bovenkant van de ‘bergen’ heet Yool en bezocht ik op 31 mei 1996. De kijkrichting is naar het noorden. De positie vanwaar ik deze foto (dia) maakte is ook vanaf de Yool, die ik op 14 december 1997 zal bezoeken.
Het Tarīm-project 1997
1997 – 2017: twintig jaar geleden
Tarīm: Hadramaut, Jemen
Dagboek 1997
(Dag 9448) Ik ben in de Ḥaḍramaut (Zuid-Jemen) in de plaats Tarīm. Ik logeer daar in het Gaṣr al-Goebba-hotel (Koepelpaleis-hotel) en werk in de Maktabat al-Aḥgāf li-l-maḵṭūṭāt: al-Aḥgāf-bibliotheek voor handschriften (manuscripten). – De ontvanger van het geschenk van de Nederlandse regering komt vandaag helemaal uit Ṣanaᶜā’ om ons te commanderen wat wij moeten gaan doen. – Mijn verslag, op mijn laptop geschreven, bevat meer (achtergrond)informatie dan mijn dagboekverslag. – De munteenheid in Jemen is de Rial (YER). (1 rial = f. 0,015 (anderhalve cent), dus 100 rial = f. 1,50.)
Menu – Foto – Index en het einde – Transcriptie.
Donderdag, 11 december 1997.
Tariem: 23/25.
Op 6.30 uur. Werken aan mijn brief naar Nederland.
Om 7.30 uur ontbijt.
Met de taxi voor de deur, voor 600 rial (goedkoper dan ooit) naar Say’ūn om daar te constateren dat Abd al-Raḥmān niet op onze afspraak is, maar Dr. Yoesoef A. van de luchthaven afhaalt, die ons zal komen vertellen, wat betekent: commanderen, wat we nog moeten doen.
Ik ga mijn visum laten verlengen en vul, waarschijnlijk tot ergernis van [collega] Tawfīq, het Arabische formulier in het Engels in. Dat levert problemen op, maar de kapitein laat zich niet aangaan dat hij geen Engels kent, ten overstaan van het gemene volk, zoals Tawfīq voorspeld had. Een andere l*l, diezelfde die de verlenging verleden jaar traineerde, doet dat dit jaar weer.
Toen vulden Nico en ik het ook in het Engels in.
Na anderhalf uur staan we buiten, ruim een uur te laat voor onze afspraak in de Bibliotheek, arriveren we daar, waar tot mijn grote ergernis dr. Yoesoef ons commandeert wat er moet gebeuren.
Tijdens de lunch, op hun kosten, in het hotel Gaṣr al-Goebba kapittel ik hem daarover, misschien ook wel tot ergernis van Tawfīq.
Ik zeg hem (indirect) dat hij in Ṣanaᶜā’ op zijn luie kont zit en zich door westerse regeringen van geld laat voorzien, terwijl hier puissant rijke personen zijn die geen stuiver bijdragen. Ik zeg hem dat zijn organisatie die personen moet aanspreken en geld moet vragen als bijdrage in hun cultureel erfgoed.
Dr. Yoesoef zegt dat ze dat niet zullen doen. Hij zegt dit zonder dat hij hen ooit gevraagd heeft.
Later in de avond ben ik nog kwaad over zijn ongehoord gecommandeer. Ik bedenk dat dr. Yoesoef A. geld moet gaan verzamelen. Als hij niets vindt, krijgt hij van Nederland ook niets. Vindt hij één rial, dan krijgt hij van ons ook één rial. Vindt hij een miljoen, dan krijgt hij van ons ook een miljoen rial. Enzovoorts.
Dan zal de geldschieter misschien enige controle uitoefenen.
Dat zou wel eens het einde van mijn inkomsten kunnen betekenen en zeker het einde van mijn ergernis. Dus dr. Yoesoef A. zelf uit zijn luie stoel laten opstaan. (En hem niet helpen!)
Zwemmen.
Brief naar Nederland tot tien bladzijden volschrijven, maar ik zal hem inkrimpen of niet?
Anderhalf uur slapen.
Met Tawfīq brood eten op het terras.
Nu 23.30 uur.
Op het visumkantoor was een mooie zwarte jongen. Ik zou met die wel eens hebben willen ‘spelen’.
Temperatuur, maximum: 39,5°C. Vocht, minimum: 21%.
Temperatuur, minimum: 15,6°C. Vocht, maximum: 54%.
Menu – Foto – Begin – Index en het einde – Transcriptie.
Brief
Ik schreef, op mijn laptopcomputer, een tien bladzijden (A4) lange brief voor mijn relaties in Nederland. Die bevat interessante achtergrondinformatie, die eigenlijk te veel was om ook nog eens extra in mijn dagboek neer te pennen. Ik citeer hier uit die brief, maar uit een gedeelte dat ik niet verstuurde.
Menu – Foto – Begin – Index en het einde – Transcriptie.
Succes?
Is het Tarīm-project nu een succes of niet? Verleden jaar leverden we meubilair, computers, gereedschap en naslagwerken. Dat spul is er nog allemaal. Maar is in die anderhalf jaar dat ik weg was ook wat gebeurd? Is er progressie bij het personeel zelf wat betreft kennis en vaardigheid in het werken met manuscripten en geleverde apparatuur? Hebben ze enig idee hoe het verder moet in de toekomst en zelfs plannen daarvoor ontwikkeld? Hebben ze zelf inkomstenbronnen kunnen aanboren voor het geval de geldstroom uit het rijke westen opdroogt? Hebben ze dat werk uitgevoerd waarvoor ik de vorige keer geld heb achtergelaten en waarvoor ik een contract had gemaakt?
Menu – Foto – Begin – Index en het einde – Transcriptie.
Commandant
Op donderdag 11 december stond hier totaal onverwacht en voor ons onaangekondigd de hoogste baas van de Algemene Organisatie van Antiquiteiten, Musea en Handschriften, die verleden jaar het Nederlandse geschenk van 250 duizend gulden, namens de Aḥgāf-bibliotheek, in ontvangst nam, op de luchthaven van Say’ūn. Die man, dr. Yoesoef A. uit Ṣanaᶜā’, kwam niet met ons overleggen waarvoor wij het resterende geld zouden kunnen gebruiken. Ook kwam hij niet vragen hoe we dat samen het beste zouden kunnen doen. Nee, hij kwam ons opdragen wat er nog gekocht moest worden en welke personen ervan betaald moeten worden. (Niet dat we zijn oekaze zullen opvolgen, wij hebben verantwoording af te leggen bij dr. Jan Just Witkam en niet bij enige Jemeniet).
Menu – Foto – Begin – Index en het einde – Transcriptie.
Miljonairs
Ik hoop hier nog vele malen te komen, desnoods op kosten van Ḥaḍra-majesteit de Koningin der Nederlanden. Als freelancer heb ik er zelfs financieel belang bij dat het project tot in lengte van jaren wordt voortgezet. Maar als mij zou worden gevraagd de Minister van Ontwikkelingssamenwerking te adviseren over dit project, dan weet ik wel wat ik tegen hem zou willen zeggen. Dat zou misschien niet in het belang zijn van mij als freelancer, maar wel als belastingbetaler.
Er zitten in het rijke westen, op regeringsniveau, waarschijnlijk veel mensen met een soort van schuldgevoel omdat wij kennelijk puissant rijk zijn en dat er anderen zijn die dat niet zijn. Ik denk dat de westerse regeringen in hun ijver grote hoeveelheden geld te slijten, bij arme landen in de rij staan. Dr. Yoesoef hoeft maar “Ja” te zeggen op de vraag of er in Jemen nog ergens geld gedumpt kan worden. Waar komt anders die ongehoorde brutaliteit vandaan om ons, gevers van een geschenk, op te dragen waaraan wij het moeten besteden? Terwijl we ons uiterste best doen die Bibliotheek in te richten en te laten draaien zoals het een moderne bibliotheek betaamt en de “counterpart” in Jemen het op alle fronten laat afweten.
Hier in Tarīm zijn mensen die er trots op zijn in Singapore en in Saoedi-Arabië vele miljarden dollars verdiend te hebben. Geen een van hen draagt ook maar één rial (anderhalve cent) bij aan het behoud van de eigen cultuur. Alles, elke stuiver, wordt door de belastingbetaler in de Europese Gemeenschap betaald.
Ik heb dr. Yoesoef gevraagd of hij niet eens met die, werkelijk puissant rijke, mensen kan gaan praten over een bijdrage in de kosten van het onderhoud van die, door hen zelf zo geprezen, rijke cultuur. Mijn opmerking werd door hem zonder meer van de tafel geveegd omdat die rijkaards toch niet zouden willen bijdragen. Maar dr. Yoesoef heeft er tot nu toe niet eens over gedacht dat te vragen. Zo verwend is hij en zo gemakkelijk stroomt het geld uit het westen binnen dat je als Jemeniet zelfs eisen gaat stellen over de besteding van dat geschonken geld.
De ontvanger zal erop gewezen moeten worden dat wij van hem wat eisen en niet omgekeerd, namelijk dat hij zijn uiterste best doet dit project tot een succes te maken door zelf ook initiatieven te tonen en te ontwikkelen.
Menu – Foto – Begin – Einde – Transcriptie.
Index
Menu – Foto – Begin – Hoofdindex.
Transcriptie van de klinkers in Arabische woorden.
A / a klinkt als ‘a’ in ‘pan’, I / i klinkt als ‘i’ in ‘pin’, U / u klinkt als ‘oe’ in ‘poen’.
Ā / ā klinkt als ‘a’ in ‘ma’, Ī / ī klinkt als ‘i’ in ‘mi’, Ū / ū klinkt als ‘oe’ in ‘moe’.
Klik hier voor het overzicht van de transcriptie in Arabische woorden.
Menu – Foto – Begin – Hoofdindex.
Jemen 1997
Jemen 1997 (beknopt overzicht).
Jemen 1997: de dagen in chronologische volgorde.
Jemen 1997: alle foto’s.
Jemen 1996
Jemen 1996 (beknopt overzicht).
Jemen 1996: de dagen in chronologische volgorde.
Jemen 1996: alle foto’s.
