Karakoram Highway
1993 – 2018: vijfentwintig jaar geleden
Pakistan – Kashmir – China
Dagboek 1993
(Dag 7862) Ik reisde over de Karakoram Highway, eerst noordwaarts vanuit Gilgit in Pakistan (dat is ongeveer halverwege) naar het noordelijkste punt: Kashgar in China en daarna helemaal terug tot aan het zuidelijkste punt van die weg, nabij Rawalpindi. – Mijn retourvlucht naar Nederland staat gepland op 8 september, maar ik wil deze week al weer naar huis.*(1).
1.) Ik reis zonder camera, daarom plaats ik bij alle interessante plaatsen een link naar de foto’s in Google Maps.
2.) De munteenheid in Pakistan is de Roepie: (PKR.) (f. 1,00 (gulden) = 14 Roepie, dus 100 Roepie = f. 7,00.)
3.) Voor bezoekers die via the-face.com op deze website komen: als de interne links niet werken (mobiele telefoon) klikt u voor het originele adres van dit bericht op: irada.com.
4.) De namen Kenau, Bullebak en Adelheid en de initialen JC., NN., RN. en SA. zijn om privacyredenen gefingeerd. Dit reisverslag komt uit mijn dagboek 1993 en is mijn interpretatie van de werkelijkheid.
Felictaties – Moskeebezoek
Mineraalwater – Sprite
Gezellig – Koekjes
Low-budget
Verkiezingen
Mieren.
Zondag, 8 augustus 1993.
Dag 29. Rawalpindi.
Deze eenpersoonskamer is klein, met een klein raam. Buiten, of in de toiletruimte hoor ik van alles piepen en ik denk aan ratten. Ik doe de badkamerdeur goed op slot.
Mijn kamer hangt vol met mijn was. De ventilator draait op volle toeren, maar helpt niet echt om de benauwdheid te verminderen. Ik voel me ongelukkig.
Rond 01.00 uur kijk ik in de Loneley Planet Travel Survival Kit bij Rawalpindi en dan ontdek ik dat ik naar al-Falah hotel in de Rajah Bazaar had willen gaan. Ik zit nu in het al-Falah hotel in de Saddar Bazaar. Ik moet in de loop van de dag dus maar verkassen.
Ik denk erover om mijn retourvlucht te regelen met hulp van de Nederlandse Ambassade. Ik wil de retourvlucht laten bevestigen op de fax van de Ambassade. Ik zal in de ochtend gaan vragen.
Menu – Begin – Index en het einde.
Ontbijt
Wakker om 6.00 uur.
Opstaan 7.30 uur.
Om 8.00 uur is bijna alle was droog.
Ontbijt in het hotel: 30 Roepie. (Ik had twee sneetjes brood meer dan gisteren: dus 2 Roepie duurder.)
Ontbijt: Pakistaanse omelet (met groene peper), brood, boter, jam en koffie plus vier sneetjes brood.
Menu – Begin – Index en het einde.
Ambassade
Ik ruim de rugzak in en ga voor 80 Roepie met de taxi naar het nieuwe PIA-gebouw in Islamabad, waar op de tweede verdieping de Nederlandse Ambassade, goed geoutilleerd, zit, met zelfs PTT-telefoontoestellen.
Volgens de Pakistaanse portier mag ik geen gebruik maken van de fax van de Ambassade, dus vraag ik naar RN. (Zie 16-7-93.)
Hij verwondert zich dat ik er ben. Hij denkt dat we alle drie al terug zijn. (Adelheid schreef toch naar NN., dat ik in Kashgar zou afhaken. Ik had al de indruk dat NN. en RN. voor ons hun huwelijk als alles O.K. speelden, maar in werkelijkheid niet on speaking terms zijn, maar misschien zie ik dingen die er niet zijn.)
Ik leg hem uit dat ik het reizen te zwaar vond en dat ik het rustiger aan wilde doen en meer van Pakistan wilde zien. Ook leg ik hem uit wat ik van Tarom wil en dat ik de fax van de Ambassade voor de bevestiging van deze Roemeense Luchtvaartmaatschappij wil gebruiken.
En-passant vraag ik of ik ook van de telefoon van de Ambassade gebruik mag maken, om de Tarom in Karachi te bellen. Uiteraard tegen betaling van de kosten. Hij, RN., vraagt dat aan zijn chef en het mag. De portier moet uitzoeken wat de kosten per minuut zijn en komt met een prijs van 30 Roepie per 2,5 seconde. (Hij heeft de informatie niet goed gelezen, blijkt twee dagen later.) (Ik belde vanuit de Ambassade iets meer dan zes minuten met Karachi. Dat zou dan 4.320 Roepie kosten. Voor 2.070 Roepie vlieg je al van Islamabad naar Karachi.)
(Ik vraag RN. naar de prijs van een vlucht Pakistan-Amsterdam. Hij heeft er geen idee van, maar schat circa 800 gulden.)
Het duurt twintig minuten voordat ik pas in de gaten heb dat er na het netnummer geen tweede kiestoon gezonden wordt en dat je direct moet doorkiezen (Thuis, weer in Nederland, lees ik dat bij ons die flauwekul per 1-1-94 ook wordt afgeschaft.)
Tijdens de eerste verbinding blijkt dat de Tarom-medewerker nog niet aanwezig is. Ik moet rond 10.30 uur terug bellen. Als ik dat doe, kan de betreffende persoon zien dat ik met Kenau vloog. Alle toestellen zitten vol. Ik moet me maar aan het oorspronkelijke reisschema houden.
Ik moet eerder terug, zeg ik. Nu, dan moet ik het maar op de 18e of 25e proberen, stelt hij voor. Daarmee is de kous af.
Ik zeg tegen RN. dat de gesprekskosten circa 4.320 Roepie bedragen, of te wel circa 145 dollar. Hij stelt voor om 200 Roepie te betalen en ik krijg zelfs een officiële kwitantie. Achteraf zal blijken dat dit het juiste bedrag is.
Menu – Begin – Index en het einde.
KLM
Mijn ticket is niet endorsable, dus niet overdraagbaar aan een andere maatschappij.
RN. belt met de KLM in Islamabad en zij willen wel mogelijkheden bekijken.
Ik loop de lange weg erheen. In Islamabad, die lege stad, ligt alles heel ver uit elkaar. Bij het KLM-kantoor word ik vriendelijk, maar zakelijk geholpen. Men boekt mij bij Tarom voor 11 en 18 augustus. De rest hangt af van Tarom.
Als reden voor de vervroegde terugkeer geef ik de al voorbereide smoes op: Moeder ernstig ziek, ik ben de oudste zoon. Het referentieadres wordt de Nederlandse Ambassade: RN. Dinsdagochtend moet ik terugbellen.
Eigenlijk twijfel ik er ook wel over of vervroegd teruggaan goed is. Als eten en slaapgelegenheid goed is, valt het in dit land ook wel mee. Als ik maar niet ziek ben. Nu heb ik beheersbare diarree.
Menu – Begin – Index en het einde.
Felictaties
Ik loop de lange weg naar het General Post Office (GPO), via een boekhandel, waar ik alles bekijk, maar niets koop.
In het GPO post ik een brief naar Pa en Ma en een kaart naar SA. waarop ik haar feliciteer met haar verjaardag en haar vertel dat ik nu alleen reis. (Maar niet dat ik eerder naar huis wil gaan, want ik weet niet of dat lukt.) Ik schreef haar omdat ik vreesde dat Kenau haar nog een kaart zou sturen, later deze vakantie en daar zou mijn naam dan niet meer op staan en dat zou SA. ongerust kunnen maken.)
(Toen we op 26-7 in Kashgar uit het postkantoor kwamen, vroeg ik haar ongerust (ze merkte dat) of ze nog post zou sturen naar gezamenlijke bekenden. (“Zoals wie?”, vroeg ze. “Nou, mensen die wij beiden kennen.” Ik durfde geen namen te noemen, want ik dacht eigenlijk alleen maar aan SA. Kenau zei toen: “Misschien JC. en jij? “Misschien alleen mijn ouders.”, maar ik was er niet echt gerust op, dus daarom stuurde ik deze kaart naar SA.)
Op het postkantoor krijg ik voor de eerste keer een muntje. (25 Paisa.) Ik dacht dat alles op 1 Roepie werd afgerond.
Menu – Begin – Index en het einde.
Moskeebezoek
Voor 30 Roepie brengt de taxi mij naar de nieuwe Shah Faisal moskee in Islamabad. Het is een afwijkende constructie, maar ik vind hem niet echt bijzonder, of mooi. Veel beton en niet veel staal, want dat had ik gedacht, verwacht.
De hete vloeren met stinkende, nat gespoten, vaste (hier niet vast) vloerbedekking als looppad en lege, niet werkende, fonteinen, vijvers zonder water, afgesloten gedeelten waar toch iedereen vrolijk rondstapt en de gesloten moskee zelf. Ik heb het snel gezien. Er is zelfs een prullariawinkel.
Menu – Begin – Index en het einde.
Mineraalwater
Voor 95 Roepie naar Saddar, Rawalpindi (“Pindi.”), een rit van meer dan een half uur, meer dan 15 km.
Ik eet in een restaurantje warme bonen (dal) voor 16 Roepie.
Tijdens het eten krijg ik een metalen beker water voorgezet. Ik gooi dit water weg en vul die met mineraalwater. Ik drink een slok en zet de beker weer op tafel. De ober ziet dat de beker niet helemaal vol meer is, grijpt hem en voordat ik kan ingrijpen, vult hij hem met het lokale water weer tot de rand. Even denk ik erover om de beker weer leeg te gooien en weer met mineraalwater te vullen en dan de beker vast te houden, maar ik besluit om maar gewoon aan de flessenhals te drinken.
Menu – Begin – Index en het einde.
Sprite
Kamer ontruimen en ik ga voor 15 Roepie naar Fawara Chowk = Fawara Plein in de Rajah Bazaar. Het al-Falah-hotel daar spreekt me niet aan (de façade) dus loop ik naar het Palace hotel, maar deze heeft geen kamers vrij en verwijst naar het J. Barthers hotel aan de overkant van de straat. Daar huur ik een iets ruimere (dan in het vorige hotel) eenpersoonskamer voor 100 Roepie. Deze kamer heeft maar een klein raampje op de buitenlucht en een groot, maar niet-getralied, raam op een binnen-gang.
Ik bel met de Ambassade, maar RN. is na 15.00 niet meer bereikbaar.
In de dining room van het hotel gebruik ik Sprite, ijskoude Sprite. (“Seperite“), sinds kort mijn lievelingsdrank. Ik drink er liters van, als ie maar ijs- en ijskoud is.
Menu – Begin – Index en het einde.
Gezellig
Ik vraag mij af wat ik moet doen als ik niet op 11 augustus naar huis kan. Ik moet er rekening mee houden dat ik misschien pas op 18 augustus naar huis kan vliegen. Daarna hoef het niet meer. 25-8 en 1-9 zijn dan niet interessant meer en hinderen het verdere verloop van mijn vakantie.
Naakt lig ik op bed en zoek de verdere reis uit als ik niet op 11-8 naar huis kan. Zal ik dan naar Peshawar of Lahore gaan?
Ik hoop, hoop, hoop dat ik op 11-8 uit deze gevangenis naar huis kan gaan.
Ik gaf sinds gisterenavond 676 Roepie uit.
Ik wil in de dining room eten. “Nu al?”, vraagt de receptionist.
“Om 19.00 of 19.30 uur. Kan dat?”
Ik loop door de drukke en wel een beetje gezellige Rajah Bazaar.
Straat: Bara Bazaar, maar ik begrijp niet waarom toch deze met mensen gevulde straat ook nog doorkruist moet worden met auto’s en riksja’s.
Menu – Begin – Index en het einde.
Koekjes
Om 19.00 is het in de Dining room nog donker. Ik ga naar binnen en loop naar de ober.
“Seperite?”, vraagt hij. (Sprite.)
“I want to eat.”
Hij begrijpt me niet.
“Food.”, zeg ik en ik krijg een smerige en gescheurde menukaart in de handen gedrukt. Dat wat erop staat kan ik ook in de bazaar kopen en daar zullen zij het dus ook wel vandaan halen en iets meer berekenen.
Wat moet ik eten? Overmoedig gooide ik vanochtend in het vorige hotel mijn brood, tomaten en komkommer weg. Nu ben ik gedwongen nieuw eten te kopen. Het worden koekjes, maar te zout en ik krijg er dus maar twee op. Klef brood, mierzoete appeljam en een halve liter lauwe melk koop ik er nog bij.
Menu – Begin – Index en het einde.
Low-budget
Voor de tweede keer binnen een jaar moet ik constateren dat ik niet geschikt ben voor een low-budget vakantie in de Derde Wereld. (In Europa wel?) Morgen ga ik weer naar een ander hotel, terug in Saddar, een duurder hotel. In Saddar is het westerser dan in Rajah en dus een betere gelegenheid om goed te eten.
Ik hoop toch echt dat ik op woensdag naar huis mag. Hoe moet ik hier anders nog vier weken overleven? Dat wordt duur en hongerig.
Ik vroeg in Islamabad de prijs van de goedkoopste ticket Karachi-Amsterdam. Dat is Jordanian Air voor 10.400 Roepie. (f. 695,00) (Dat vind ik erg duur.)
Ik moet maar een roman kopen, als ik nog moet blijven.
Naar huis wil ik. Nooit meer terug, dan alleen naar een land met een vaste woonplaats, met airco, een eigen keuken en koelkast, hete thee, schoon water, eigen brood. Daar waar ik vegetarisch leven kan en comfortabel met een reisgezellin. Reizen alleen? Ja, maar dan alleen maar met veel geld.
Menu – Begin – Index en het einde.
Verkiezingen
De verkiezingsstrijd is in volle gang. Overal zie ik posters van een militair, die op Zia ul-Haq*(2) lijkt en ik hoorde en zag een geluidswagen in de Bara Bazaar.
Menu – Begin – Index en het einde.
Mieren
Ook deze kamer in het J. Barthers-hotel wordt geplaagd door razendsnelle mini mieren die de laatste etensrestjes uit mijn tas halen.
Menu – Begin – Index en het einde.
Noten
In eerste instantie zouden Kenau en ik alleen naar Pakistan en China gaan. Zij had geen reisgenoot en vroeg mij of ik haar wilde vergezellen. Ik had geen interesse Pakistan, maar wel in Kenau en daarom stemde ik ermee in. Wij zouden alle belangrijke islamitische monumenten in Pakistan bezoeken en dito plaatsen in islamitisch China, in de regio Xinjiang en planden een twee maanden durende tocht om op 8 september weer naar Nederland terug te keren.
Vele maanden later, op 8 juni jl., besloot haar ex-vriend (Bullebak) en een medebewoonster van haar studentenflat (Adelheid) om ook mee te gaan.
In Pakistan bleek dat er tussen mij en mijn drie reisgenoten, met name Bullebak, sprake was van een incompatibilité d’humeurs, waardoor een afscheiding van hen voor ons beiden, de groep van drie en ik, het beste was. Dat gebeurde in Kashgar, in China.
Nadat ik de hele Karakoram Highway afgelegd had, vanaf Kashgar tot Rawalpindi had die vakantie voor mij wel lang genoeg geduurd, vooral ook omdat ik geen affiniteit met Pakistan had en heb. Ik wil naar huis en de komende dagen probeer ik dat zo snel mogelijk te regelen.
Menu – Begin – Index en het einde.
Meer informatie.
Index
Menu – Begin.
Pakistan-China: Chronologische weergave.
De auteur dezes kan niet garanderen dat alle links naar externe websites (dus die van derde partijen) altijd zullen blijven bestaan. Foto’s in Google Maps, bijvoorbeeld, kunnen verdwijnen wanneer de eigenaar ze weghaalt. Ook aan andere links kan een einde komen, of kunnen in ongebruik raken.
Wanneer u een niet werkende link constateert kunt u dat melden in het reactieveld. Bij voorbaat dank.