1992 – 2017: vijf­en­twin­tig jaar ge­le­den

Orient Express

Mijn eer­ste reis naar het Mid­den-Oos­ten

Dagboek 1992

(Dag 7482) Gis­te­ren­mid­dag kwam ik in Is­ken­de­run aan. ’s Avonds pro­beer­de taxi­chauf­feur ET. druk op me uit te oe­fe­nen om van hem ‘an­tie­ke mun­ten’ te ko­pen (ver­val­sinvgen). Is­ken­de­run be­zorgt me dus een on­ge­mak­ke­lijk ge­voel en ik be­sluit een dag eer­der te ver­trek­ken dan ik van plan was. Ik ga naar An­tak­ya (An­tiochië / Ha­tay). Daar ‘val’ ik in han­den van ‘toe­ris­ten­gids’ SK. die ge­deel­te­lijk op mijn kos­ten gaat le­ven, maar die wel aar­dig is. – De munt­een­heid in Tur­kije is de Turk­se Lira: (TL.). De koers is TL. 1.000 = f. 0,25, een kwart­je dus, maar de in­fla­tie is enorm. De waar­de daalt per dag.

Menu – Index en het einde.

Vrijdag, 24 juli 1992.
Iskenderun – Antakya.
Op 7.30 uur.
Ik besloot te vertrekken. Om 9.00 sta ik be­ne­den en be­taal. De ho­tel­baas sput­tert te­gen en zegt dat ik gis­te­ren nog zei twee da­gen te blij­ven.
“I don’t remember”, zeg ik.
Dat hij zich daar­op niet kan her­in­ne­ren dat hij gis­te­ren TL. 1.500 te veel van mij nam, ver­won­dert me niet.
Eerst kan hij niet te­rug­ge­ven van TL. 100.000, maar na een poos­je krijg ik toch nog TL. 10.000.
Bij het Toerist In­fo vraag ik naar het mi­ni­bus­sta­tion en zij [meis­je] vraagt mij naar het Kıyı-ho­tel.
Ik zeg: “No com­ment.” Zij lacht uit­bun­dig. (Zie ook gis­te­ren.)
De bus naar An­ta­kya kan ik niet di­rect vin­den, maar een man brengt me er­heen.
Daar vertelt mij iemand de ge­brui­ke­lij­ke praat­jes, na­me­lijk dat Is­ken­de­run toch veel mooier is dan An­ta­kya.
Bus naar Antakya kost TL. 8.000 (f. 2,00) (Ver­ge­lijk gis­te­ren in Is­ken­de­run lo­kaal: TL. 20.000!) (58 ki­lo­me­ter voor f. 2,00!)
In de bus heb ik een cri­sis: Wat doe ik hier? Ik kan wel jan­ken. Wat doe ik hier in dit stof­fi­ge, he­te land, zo moe­der­ziel al­leen?
Mooi uitzicht bij het pas­se­ren van een berg­pas en mooie re­li­gieu­ze mu­ziek doen mijn down­stem­ming snel ver­dwij­nen.
Een echtelijke ruzie wordt in de bus, tot ont­stel­te­nis van de me­de­pas­sa­giers, met over en weer hand­tas­te­lijk­he­den, uit­ge­voch­ten. Een luid hui­len­de echt­ge­no­te schreeuwt naar de af en toe zeer kwa­de en mep­pen­de echt­ge­noot, maar zij slaat ook te­rug.
Het speet me voor mijn af­spraak met M., he­den­avond om 22.00 uur, maar ik vrees dat hij er niet al­leen zal zijn, maar met veel vrien­den, die ook kun­nen mee­drin­ken van een rij­ke bui­ten­lan­der.
Eigenlijk was ik op de vlucht en zo voel­de ik het ook. Op de vlucht voor de zich om mij slui­ten­de druk van men­sen die op een (vol­gens mij) on­re­de­lij­ke ma­nier geld van mij wil­len be­mach­ti­gen. ET. is na­tuur­lijk heel arm, maar dat hij denkt dat hij mij waar­de­lo­ze rom­mel kan ver­ko­pen, ir­ri­teert me en maakt dat ik uit Is­ken­de­run weg wil, maar ik wil er best nog wel eens te­rug, want ’s avonds is het er lek­ker. Ik wil ech­ter niet meer al­leen daar naar toe.
Circa 11.00 uur Antakya Toe­rist In­for­ma­tie. (In het Frans.)
SK., student, leeft van toe­ris­ten. Trekt tot cir­ca 18.00 uur met me op. Hij be­zorgt me in ho­tel Gü­ney een ka­mer, een­per­soons, douche, toi­let: TL. 40.000.
Voor TL. 15.000 wordt mijn was ge­was­sen.
In het hotel vraag ik hem of ik voor zijn dienst­en moet be­ta­len, maar dat wijst hij ver­ont­waar­digd af.
Ik neem een douche en ga dan met hem eten, wat ik betaal. (TL. 44.000: f. 11,00)
Mu­seum: stu­den­ten­prijs, TL. 5.000 (helft). Hij heeft vrij toe­gang.
Bar: hij kiest er de duur­ste (20.000) sand­wich.
Sint Pieterskerk met de dol­muş. We blijven er cir­ca twee uur. Ver­tel­len met men­sen in Duits, Frans en En­gels.
Een Duitse vrouw (Turks van ge­boor­te) ver­telt me over de waar­de­lo­ze me­dia in Tur­kije, met voort­du­rend naak­te vrou­wen in de kran­ten en po­si­tie­ve be­richt­ge­ving over Tur­kije. Al­les wat de kran­ten schrij­ven ge­lo­ven de Tur­ken.
“De Turken zijn als hon­den die men een been voor smijt, dat naar vlees smaakt, maar er zit geen vlees op.”, zegt zij. Dat been zijn de im­mer lo­ze be­lof­ten van de re­ge­ring.
Hotel: rond 17.30 uur.
SK.: “Zal ik thuis eten of met jou?”
Ik: “Eet maar thuis, ik ben niet zo rijk.” Hij is te­leur­ge­steld en zegt dat hij het zich zal her­in­ne­ren. (Zal ont­hou­den.)
Met SK. gaf ik TL. 71.000 uit. Ik heb nog TL. 449.000 over. Ik wil voor Sy­rië geen geld meer af­ha­len.
Douche.
Brood, yoghurt en wa­ter eten en drin­ken.
De winkel­be­dien­de moest aan de baas de (toe­ris­ten-)­prijs van de yog­hurt vra­gen. (TL. 3.000.)
Rond 20.00 uur komt SK. Hij droomt om naar Frank­rijk op va­kan­tie te gaan. In mijn boek van Tho­mas Cook*(1) zoekt hij al­le trei­nen uit die (even­tueel via Praag) naar Pa­rijs gaan.
Een Jeugdherberg kost circa f. 12,00 per nacht. “Niet duur,” zeg ik, “cir­ca TL. 48.000.”
Hij valt bij­na ach­ter­over. Zo duur. Dat is on­be­taal­baar.
Hij wil van zijn vader een sub­si­die van een half mil­joen TL. krij­gen. (f. 125,00.) (In­ter­rail*(2) kost (in Ne­der­land) al f. 570,00.)
SK. wil met zijn va­der rei­zen, die geen In­ter­rail zal krij­gen, maar de vol­le prijs moet be­ta­len. Ik ver­tel hem maar niet dat ik in Bu­da­pest in The Guar­dian las, dat van­af vol­gend jaar de zui­de­lij­ke lan­den niet meer met In­ter­rail mee­doen.
Hij droomt en ik laat hem dro­men. Hij spaart zijn geld, be­ter dan dat hij het aan de gok­kast uit­geeft. Ik ad­vi­seer hem el­ke ge­spaar­de TL. om te zet­ten in Dol­lars of Mar­ken, we­gens de vre­se­lij­ke in­fla­tie in Tur­kije. (Een pas­poort, voor de mees­te Tur­ken on­mo­ge­lijk te krij­gen, is voor hem, als toe­kom­stig stu­dent me­di­cij­nen niet on­mo­ge­lijk.)
SK. zit, net als ie­de­re man in Tur­kije (en Sy­rië) con­stant aan zijn lul te pluk­ken. Ik word er ech­ter niet heet van. Hij is niet on­knap, op jeugd­puist­jes na, maar ik zag bloed stro­men uit zijn tand­vlees, rond zijn tan­den en hij heeft el­ke twee mi­nu­ten last van een droog hoest­je. Bo­ven­dien kan hij geen kou­de dran­ken drin­ken, an­ders heeft hij last van keel­pijn. Toch loopt hij (naar ei­gen zeg­gen) de ma­ra­thon en is al­tijd in trai­ning.
Later wandelen we door het park, waar al­les met la­waai en mu­ziek is (veel hu­we­lijks­par­tijt­jes), drink­hal­len waar man­nen en fa­mi­lies ge­schei­den moe­ten zit­ten. Man­nen met een (of meer) vrouw(en) moe­ten in het fa­mi­lie­deel zit­ten. Man­nen al­léén [zon­der vrouw] moe­ten in het man­nen­deel zit­ten.
We aten ’s lands mier­zoe­te spijs: meel, kaas, sui­ker. (Met ’s lands be­doel ik: An­ta­ki­aans.)
Bier en Fanta, maar SK. drinkt geen al­co­hol en kan ook de kou­de Fan­ta niet drin­ken.
Hotel. We zoeken nog trei­nen naar Pa­rijs uit.
Ik zocht ook kran­ten met we­reld­nieuws. Hoe zit het met Tsjechië en Slo­wa­kije? Ik hoor­de dat ze uit el­kaar zijn. Komt er oor­log van? Ik weet het niet.
SK. gaat rond 23.00 uur.
SK. wil arts worden. Hij is pas 17 jaar, maar ziet er (na­tuur­lijk) veel ou­der uit.
Ik besluit hem US$ 20,00 te ge­ven, voor­dat ik ga, want hij is echt aar­dig en droomt van Frank­rijk. (En zijn ma­ger 17-jarig vrien­din­net­je, daar.)
Bed tegen 00.00 uur.
Over: TK. 423.500 (f. 105,88)

Meer informatie.

Index

Me­nu – Be­gin – Hoofd­in­dex.
Over­zicht 1972-1990.
Chrono­lo­gisch over­zicht Orient Ex­press 1992.