Orient Express II
Naar Jeruzalem v.v. (1994)
25 jaar geleden: 1994 – 2019.
Vandaag is het 3 juli 1994. We (Kim, Iris en ik) gaan naar de Nederlandse Ambassade in Damascus, de hoofdstad van Syrië. We bezoeken een aantal momumenten en daarbij ontmoet ik een ‘oude bekende’. Ik koop delen van de islamitische liturgie. ’s Avonds luisteren we in een zeer bekend koffiehuis in het centrum van de stad naar eeuwenoude verhalen over een legendarische koning en drinken er Turkse koffie bij.
– – – –
1.) De namen Iris en Kim zijn om privacyredenen gefingeerd.
2.) Wij alle drie, zowel Iris, Kim en ik, studeren Arabische Taal en Letterkunde aan de Universiteit Leiden. Beide jonge vrouwen (ik noem hen in dit verslag soms ‘de meisjes’) zijn vooraan in de twintig. Ik ben 43 jaar oud. Ik ben een laatbloeier!
3.) Ik reis zonder camera, daarom plaats ik bij alle interessante oorden een link naar de foto’s in Google Maps.
4.) Dit reisverslag komt uit mijn dagboek 1994 en is mijn interpretatie van de werkelijkheid.
5.) De munteenheid in Syrië is de Syrische Lira / Pond (SL.) en de wisselkoers is: 1 SL. = f. 0,04. 25 SL. is dus f. 1,00. (€ 0,70 in 2018.)
Zondag, 3 juli 1994
Dag 8 / 72: Damascus.
Ik word al om 6.00 uur wakker van het luidruchtig schrapen van de kelen van de overburen. Ik soes daarna een tijdje verder en sta rond 8 uur op.
Douche: eerst warm en daarna koud.
Circa 9.30 de stad in. Ik koop voor een Travellercheque van 50 US$ 2.100 SL. Dat is dezelfde koers als twee jaar geleden. (Dat kan eigenlijk niet, toch?)
Iris koopt haar geld ergens anders en krijgt evenveel.
We kopen bij een winkel baklava en diverse andere zoete dingen, alles rijkelijk gevuld met pistachenoten en rozenwater. We eten dat op. (Ik maar een beetje, want ik kan niet tegen al dat mierzoete voedsel), met een kop thee bij een restaurant. Ik had ook al een falafel van 10 SL. gekocht.
Ambassades
Daarna gaan Kim en ik naar de Jordaanse Ambassade om informatie over de Westbank te halen. Iris gaat naar de Nederlandse Ambassade. De Jordaanse is gesloten en we komen er niet in, zegt de poortwacht. We zijn vóór Iris op de Nederlandse Ambassade, want zij had het verkeerde adres en ik wist waar die was, want ik was er twee jaar geleden ook al.
Na circa een half uur wachten worden we ontvangen door de Chargé d’Affaires (vice-ambassadeur), de heer Schouten. (Pas aan het eind van mijn vakantie, in Istanboel, hoor ik dat hij de hoogste baas is, omdat de Ambassadeur ontslagen is: die zou gek zijn geweest.)
Hij schenkt ons twee uur van zijn tijd om ons allerlei informatie te verstrekken over politiek etc. Iris gaat namelijk een jaar in Damascus studeren en daarom heeft zij die contacten met zulke interessante mensen. (Nodig.)
Disneyland
Een Syrische medewerkster van de Ambassade schrikt (en ik ook) als Iris aan de telefoon de naam van ons reisdoel laat vallen: Jeruzalem. Ik vrees het ergste en denk dat we nog problemen zullen krijgen.
Misschien ben ik paranoïde, twee jaar geleden spraken we over Disneyland*1, nu staat de naam Israël in de krant. Misschien is het nu iets minder ernstig allemaal?
De Kim en Iris zijn enthousiast over het bereikte resultaat en vinden mij maar een zwartkijker. (Ik schrijf in mijn dagboek: “Ik hoop dat ze gelijk hebben, maar vrees van niet.” Maar ze hadden wel gelijk.)
Hamidiyya-soek
We gaan de stad in en eten ijs in de Hamidiyya-soek. Daarna bezoeken we het mausoleum van Salah al-Din (Saladin), dat kon ik twee jaar niet vinden en vervolgens gaan we naar de Omajjadenmoskee / de Grote Moskee, waar ik aangesproken wordt door een jongeman die godsdienstwetenschappen studeert*2 en die verleden keer met ons, onder anderen MG. en die Belg uit Lissabon (die met mij een paar dagen de hotelkamer deelde) uit eten ging. “In de Nadi al-‘Ummaal” (De arbeidersclub). Dat zeg ik, maar hij ontkent: “Nee, want daar hebben ze alcohol.” Ja, nu weet ik het weer, ergens op een verdieping: we waren met een hele groep. Die Oostenrijkse broers ook? [Zie 7 augustus 1992.]
Soera Yoesoef
In de soek, koop ik voor 50 SL. een kleine koran. Eerder kocht ik twee cassettebandjes. Een met Soera Yoesoef [koranhoofdstuk Yoesoef (Jozef)] en een met Da’awaat: gebeden] voor 50 SL. elk, gereciteerd door Muhammad al-Barrak*3.
We bezoeken het Azm-paleis. (Dat deed ik ook in 1992.)
We gaan naar het terrascafé al-Nawfara*4 achter de Omajjadenmoskee en drinken er thee. ’s Avonds leest een verteller verhalen voor in het Amiyya. (Amiyya: het lokale dialect.) Hij heeft een mantel aan, draagt een tarbush (fez) en slaat af en toe met een zwaard op een tafel. Hij zit op een stoel die op een tafel staat. Zijn verhaaltrant is vrij eentonig. Af en toe gaat de toon omhoog, een beetje schreeuwerig en hij sluit dat af met een slag van het zwaard op de tafel. Onder zijn toehoorders zijn twee blondines, enkele Franse studenten van het Frans Instituut en wij. Veel versta (verstaan wij) er niet van, maar na afloop maken we in het Arabisch (voornamelijk Kim en Iris) een praatje met de verteller en zijn zoon (die een beetje Engels spreekt) over die teksten, die eigendom zijn van het café. Het zijn handschriften die in het Amiyya geschreven zijn. Het verhaal heet: Qissa al-Malik Zahir al-Baibars: (Het verhaal van koning Zahir al-Baibars.)
De cafébaas had eerder voor alle gasten sterke Turkse koffie geschonken.
Ik leerde een nieuwe uitdrukking: Shloenak = Shoe lawnak: Hoe is je kleur? (Hoe gaat het met je?)
Rubberpudding?
Via een uitgestorven soek gaan we terug naar de nieuwe stad. Onderweg eten we een rijstpudding, die naar rubber smaakt. (Ik at nooit rubber.) Ik laat die na een poosje staan. Een en ander was om mijn hongerige maag te vullen. Ik dronk bijna alleen maar en at weinig. Ik ben ook begonnen om het lokale water te drinken, beetje bij beetje.
In de stad stroomt altijd koud water. Kim en Iris drinken overal en altijd uit de kraan.
Voetnoten
1.) Disneyland. In 1992 sprak iedere westerling die ik ontmoette over Disneyland als ze Israël bedoelden. Het was, zo zei men, niet ongevaarlijk om open en bloot over dat land te spreken. Syrië was (en is?) een land vol geheime diensten (7! geheime diensten) die elkaar en elke burger en toerist in de gaten moesten houden. Je zat nooit ergens alleen op een terras. Er was altijd wel iemand in de buurt die meeluisterde als er gesproken werd. (Zie ook noot 2).
2.) De student Godsdienstwetenschappen. Wat ik hierboven, bij noot 1 schreef, namelijk dat geheime diensten iedereen altijd in de gaten houden, gold ook voor al die studenten, die je als toerist telkens weer ontmoette, die bewust op je toestapten. Die leidden je rond en hoorden je uit, hielden je in de gaten en noteerden wellicht ook wat je zei. Een student die contact zocht met toeristen was bijna per definitie iemand van een van de geheime diensten. Syrië was (en is) immers een dictatuur en daar gold (geldt) geen vrijheid van meningsuiting.
3.) Luister op YouTube veertig minuten naar Muhammad al-Barak / Barrak, die (met een iel kinderstemmetje) de gehele soerat Yoesoef (soera 12) reciteert volgens de regels der kunst, want dat is het reciteren: een kunst.
Ik vond het indertijd een interessante luisteroefening, omdat het verhaal van Yoesoef (Jozef) in de koran een duidelijke tekst is, recht door zee, zonder onduidelijke passages die veel andere soera’s (hoofdstukken) van dat boek kenmerken. Het gaat bij deze Jozef om de zoon van (de bijbelse) Jacob en Rachel, die door zijn broers gehaat werd en als slaaf naar Egypte verkocht werd.
4.) Kijk op YouTube naar een reportage van al-Jazeera over het beroemde Koffiehuis al-Nawfara: Maqha al-Nawfara, waar ook de verteller in beeld komt (maar nu zonder zwaard). Het gesproken woord is Arabisch, maar de beelden spreken voor zich.
Google Maps
Damascus – al-Rabie-Hotel – Hamidiya-soek – Omajjadenmoskee – Mausoleum Salah al-Din – Azm-paleis – Koffiehuis al-Nawfara.
Wikipedia
Damascus – Azm-paleis – Baklava – Cassetteband – Falafel – Hamidiya-soek (Engels) – Mausoleum Salah al-Din (Engels) – Omajjadenmoskee – Rozenwater – Salah al-Din – Westbank – Zahir Baibars.
Websites
De waarde van de gulden in euro’s.
Orient Express I en II
Klik hier voor de chronologische volgorde van Orient Express I (1992).
Klik hier voor de chronologische volgorde van Orient Express II (1994).
Mobiele telefoon / Smartphone
the-face.com
Voor bezoekers die via the-face.com op deze website komen: als de interne links (menu, begin, einde) niet werken (mobiele telefoon / smartphone) klikt u voor het originele adres van dit bericht op: irada.com.
Links naar externe websites
De auteur dezes kan niet garanderen dat alle links naar externe websites (dus die van derde partijen) altijd zullen blijven bestaan. Foto’s in Google Maps, bijvoorbeeld, kunnen verdwijnen wanneer de eigenaar ze weghaalt. Ook aan andere links kan een einde komen, of kunnen in ongebruik raken.
Wanneer u een niet werkende link constateert kunt u dat melden in het reactieveld. Bij voorbaat dank.
Les très riches heures du Luc & Berry 